(ភ្នំពេញ)៖ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ គឺជាចំណារដ៏ជូរចត់ក្នុងក្រាំងប្រវត្តិរបស់កម្ពុជា។ ព្រឹត្តិការណ៍ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ មកដល់ពេលបច្ចុប្បន្ន មានរយៈ៤៩ឆ្នាំហើយ តែស្លាកស្លាមប្រវត្តិសាស្ត្រជាច្រើននៅក្នុងខែនេះ មិនត្រូវបានគូសលុប ឬរលុបចេញពីក្រាំងនៃការចងចាំរបស់រាស្ត្រខ្មែរ ដែលបានឆ្លងកាត់នោះឡើយ។
ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ មានព្រឹត្តិការណ៍ធំៗចំនួនពីរត្រូវបានគេកត់ចំណាំ រួមមាន ការដួលរលំនៃរបបសាធារណរដ្ឋខ្មែររបស់លោក លន់ នល់ ដែលមានសហរដ្ឋអាមេរិកជាបង្អែក និងការដណ្តើមបានជ័យជម្នះរបស់ក្រុមមេដឹកនាំខ្មែរក្រហមនាថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ១៩៧៥ បន្ទាប់ពីធ្វើសង្គ្រាមនឹងគ្នាអស់រយៈពេលប្រមាណ៥ឆ្នាំ។
ថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា កាលពី ៤៩ឆ្នាំមុន រាជធានីភ្នំពេញ ដែលជាបេះដូងរបស់កម្ពុជា និងជាកន្លែងភាសខ្លួនរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ព្រោះតែសង្គ្រាមរវាងកងទ័ពខ្មែរក្រហម និងកងទ័ពលោក លន់ នល់ ត្រូវបានចូលកាន់កាប់ដោយកងទ័ពខ្មែរក្រហមហ៊ុមព័ទ្ធដោយផ្សែងគ្រាប់ផ្លោង និងស្នូរគ្រាប់ភ្លើង។ ប្រជាពលរដ្ឋ នាពេលព្រឹកព្រលឹមបង្ហាញស្នាមញញឹម និងសាទរចំពោះការវាយចូលរបស់កងទ័ពខ្មែរក្រហម ព្រោះរំពឹងថាសង្គ្រាមរ៉ាំរ៉ៃប្រមាណ ៥ឆ្នាំកន្លងទៅត្រូវបានបញ្ចប់។ តែអ្វីៗមិនដូចការរំពឹងទុកនោះឡើយ នៅពេលរសៀល ក៏ត្រូវប្រែជាស្រពាប់ស្រពោនបង្កប់ដោយក្តីទុក្ខព្រួយទៅវិញ បន្ទាប់ពីកងទ័ពខ្មែរក្រហមប្រកាសឱ្យពួកគេចាកចេញពីរាជធានីភ្នំពេញ ដោយមិនមានភ្ជាប់ទៅជាមួយនូវទ្រព្យសម្បត្តិ និងស្បៀងអាហារអ្វីទាំងអស់។ ចាប់ពីរសៀលថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ១៩៧៥ រាជធានីភ្នំពេញ ក៏ចាប់ផ្តើមប្រែក្លាយជាទីក្រុងស្ងប់ស្ងាត់ មិនមែនជាទីក្រុងភ្លើងពណ៌ ប្រកបដោយភាពសប្បាយក្អាកក្អាយទៀតនោះឡើយ។ ត្រឹមរយៈពេលប្រមាណមួយសប្តាហ៍ប៉ុណ្ណោះ រាជធានីភ្នំពេញទាំងមូល មិនមានមនុស្សរស់នៅនោះឡើយ។
តាមដងផ្លូវជាតិនានាត្រូវបានកកកុញដោយមនុស្សម្នាជាមួយទឹកមុខដ៏ក្រៀមក្រោះជាទីបំផុត ដ្បិតពួកគេត្រូវបានក្រុមទាហានខ្មែរក្រហមចាប់បង្ខំឱ្យចាកចេញពីផ្ទះសម្បែង ត្រូវឃ្លាតឆ្ងាយពីក្រុមគ្រួសារ ជួបគ្រោះអត់ឃ្លាន គ្មានទីជម្រកជាដើម។ ផ្តើមពីពេលនោះហើយ ដែលជីវិតរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរប្រៀបដូចរស់នៅក្នុងអន្លង់នរកអវីចី។ ប្រជាពលរដ្ឋត្រូវបានបំបិទសិទ្ធិសេរីគ្រប់បែបយ៉ាង បង្ខំឱ្យធ្វើការយ៉ាងទារុណហូបមិនបានគ្រប់គ្រាន់ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរត្រូវបានកាប់សម្លាប់គ្មានត្រាប្រណី។ រយៈពេល៣ឆ្នាំ ៨ខែ និង២០ថ្ងៃនៃរបបដ៏យង់ខ្នងនោះ ជីវិតពលរដ្ឋខ្មែរត្រូវរស់ហែលឆ្លងក្នុងសមុទ្រឈាម និងទឹកភ្នែកដ៏សែនខ្លោចផ្សារជាទីបំផុត។
ក្រោយការផ្តួលរំលំរបបប្រល័យពូជសាសន៍នាថ្ងៃទី០៧ ខែមករា ឆ្នាំ១៩៧៩ ជាតិកម្ពុជា ត្រូវបានស្រោចស្រង់ ស្ថាបនា និងកសាងឱ្យអភិវឌ្ឍន៍រីកចម្រើនជាបន្តបន្ទាប់។ ប្រជាពលរដ្ឋទទួលបានសិទ្ធិសេរី រស់ក្នុងសុខសិរី ប្រកបដោយសេចក្តីថ្លៃថ្នូរ ពោរពេញដោយសុខសុភមង្គល និងសេចក្តីរីករាយ។
ជាក់ស្តែងក្នុងព្រឹត្តិការណ៍នៃការបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជាតិ ដែលទើបនឹងបិទបញ្ចប់ទៅនេះ តាមរយៈព្រឹត្តិការណ៍ព្រឹត្តិការណ៍សង្ក្រាន្តនៅតាមរាជធានី ខេត្តទូទាំងប្រទេស ត្រូវបានគេសង្កេតឃើញថា ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរបានជួបក្រុមគ្រួសារ និងលេងកម្សាន្តយ៉ាងសប្បាយរីករាយជាទីបំផុត។
ទោះបីឆ្នាំនេះ កម្ពុជា បានផ្លាស់ប្តូរប្រធានព្រឹទ្ធសភា ប្រធានរដ្ឋសភា និងនាយករដ្ឋមន្ត្រី ដែលជាស្ថាប័នកំពូលរបស់ជាតិយ៉ាងណាក្តី ក៏ប្រទេសមួយនេះនៅតែរក្សាបានសុខសន្តិភាព ស្ថេរភាពសង្គម និងស្ថេរភាពសេដ្ឋកិច្ច ដែលជាមូលដ្ឋានដ៏ធំសម្រាប់ការរស់នៅ ក៏ដូចជាញ៉ាំងភាពសប្បាយរីករាយជូនប្រជាពលរដ្ឋ។
នៅថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៤នេះ តាមផ្លូវជាតិធំៗចូលក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ត្រូវបានកកកុញដោយយានយន្ត ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរកំពុងសម្រុកចូលរាជធានីភ្នំពេញវិញ ដើម្បីបន្តប្រក្រតីភាពនៃការប្រកបការងារ ធ្វើអាជីវកម្មចិញ្ចឹមជីវិត សិក្សារៀនសូត្រជាដើម បន្ទាប់ពីជួបជុំញាតិមិត្ត និងដើរកម្សាន្តយ៉ាងរីករាយក្នុងឱកាសបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ រយៈពេល ៤ថ្ងៃកន្លងទៅ។
បើទោះបីថា កម្ពុជារងនូវឥទ្ធិពលវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ចពិភពលោកខ្លះយ៉ាងណាក្តី រយៈពេល៤ថ្ងៃកន្លងទៅនេះ ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ត្រូវបានសង្កេតឃើញថា នៅតែមានលទ្ធភាពបង្កបរិយាកាសភាពសប្បាយរីករាយក្នុងក្រុមគ្រួសារ តាមលទ្ធភាពនៃក្រុមគ្រួសារនីមួយ។ លទ្ធភាពនៃភាពសប្បាយរីករាយដ៏ក្អាក់ក្អាយរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ក៏ដោយសារតែរក្សាបាននូវម្លប់សុខសន្តិភាព, ការអភិវឌ្ឍតភ្ជាប់ហេដ្ឋរចនាសម្ព័ន្ធផ្លូវ និងស្ពានយ៉ាងខ្វាត់ខ្វែង, ការរក្សាបានសន្តិសុខសណ្តាប់ធ្នាប់ក្នុងសង្គម, ការមានមធ្យោបាយ និងថវិកាទ្រទ្រង់ដល់ដំណើរកម្សាន្ត និងការជួបជុំ។ ជាពិសេសសម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា បានណែនាំឱ្យអាជ្ញាធរគ្រប់រាជធានី ខេត្ត រៀបចំព្រឹត្តិការណ៍សង្ក្រាន្ត ដើម្បីញ៉ាំងភាពសប្បាយរីករាយជូនប្រជាពលរដ្ឋ។
តាមរយៈទិដ្ឋភាពក្នុងថ្ងៃទី១៧ ខែមេសា ៤៩ឆ្នាំមុន និង ១៧ មេសា ឆ្នាំ២០២៤ បានឆ្លុះបង្ហាញឱ្យឃើញពីភាពខុសគ្នាយ៉ាងដាច់ស្រឡះនៃសង្គមកម្ពុជា ពោលគឺប្រៀបដូចជាឋាននរកអវីចី និងឋានសួគ៌នៃជីវិតរបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ។
ទិដ្ឋភាពតាំងនេះ ជាកញ្ចក់បង្ហាញឱ្យឃើញពីនយោបាយដឹកនាំរបស់អ្នកនយោបាយខ្មែរជំនាន់មុន និងអ្នកនយោបាយខ្មែរពេលបច្ចុប្បន្ន។ មហន្តរាយជាតិ ក្តីវេទនារបស់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ កាលពី ៤៩ឆ្នាំមុន ដោយសារតែនយោបាយដ៏ខុសឆ្គងរបស់ក្រុមមេដឹកនាំខ្មែរក្រហម បានធ្វើឱ្យសង្គមកម្ពុជាត្រូវខ្ទេចខ្ទាំ និងស្ទើរតែរលាយសូន្យសុង។ តែ៤៩ឆ្នាំក្រោយ ក្រោមគោលនយោបាយ និងមាគ៌ានៃការដឹកនាំដ៏ត្រឹមត្រូវ និងភាពច្បាស់លាស់របស់រាជរដ្ឋាភិបាល ដែលមានតាំងពីពេលសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ដឹកនាំ បន្តមកដល់សម្តេចធិបតី ហ៊ុន ម៉ាណែត ក្នុងនីតិកាលថ្មីនេះ បាននិងកំពុងធ្វើឱ្យសង្គមមានការរីកចម្រើន ជីវភាពរបស់ប្រជាពលរដ្ឋកាន់តែល្អប្រសើរ និងពោរពេញដោយភាពសប្បាយរីករាយផងដែរ បើទោះបីក្នុងបរិបទពិភពលោកជួបវិបត្តិសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គ្រាមយ៉ាងណាក្តី។
នេះជាការស្តែងឱ្យឃើញច្បាស់ និងឥតមានមន្ទិលសង្ស័យនោះឡើយ ចំពោះការដឹកនាំរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល កើតចេញពីគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា គឺជាការដឹកនាំមួយប្រកបដោយភក្តីភាពចំពោះជាតិ និងប្រជាជន ជាការដឹកនាំតម្កល់នូវប្រយោជន៍ជាតិ និងប្រជាជនជាចម្បង។ ភក្តីភាព និងការតម្កល់ប្រយោជន៍ជាតិ និងប្រជាជនជាចម្បងនេះហើយ ដែលជាបុព្វហេតុធ្វើឱ្យសង្គមមួយនេះ ទទួលបាននូវការចម្រើនលូតលាស់ ប្រជាពលរដ្ឋត្រូវរស់នៅដោយភាពសុខដុម និងសប្បាយរីករាយ។ សូមបន្តគាំទ្រការដឹកនាំដ៏ត្រឹមត្រូវមួយនេះ ដើម្បីរក្សាបាននូវសុខសន្តិភាព បន្តរក្សាបាននូវការចម្រើនលូតលាស់ បន្តរក្សានូវស្នាមញញឹម និងភាពរីករាយរបស់ប្រជាជាតិខ្មែរទាំងមូល៕
ដោយ៖ វ៉ាន់ សារាយ