ភ្នំពេញ ថ្ងៃទី០៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៩ –ឯកឧត្តម Ville Skinnari រដ្ឋមន្រ្តីសហប្រតិបត្តិបត្តិការអភិវឌ្ឍន៍ និងពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ នៃប្រទេសហ្វាំងឡង់មានប្រសាសន៍បញ្ជាក់ថា ដោយទំនាក់ទំនងរវាងហ្វាំងឡង់និងកម្ពុជានៅមានកម្រិតនោះ ប្រទេសហ្វាំងឡង់កំពុងតែស្វែងរកកុងស៊ុលកិត្តិយស ដើម្បីលើកកម្ពស់ទំនាក់ទំនងជាមួយកម្ពុជាឱ្យកាន់តែប្រសើរថែមទៀតនាពេលខាមុខ។
ឯកឧត្ដម កៅ គឹមហួន រដ្ឋមន្ត្រីបានថ្លែងដូច្នេះប្រាប់អ្នកយកព័ត៌មាន បន្ទាប់ពីសម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានអនុញ្ញាតឱ្យឯកឧត្ដម Ville Skinnari រដ្ឋមន្រ្តីសហប្រតិបត្តិបត្តិការអភិវឌ្ឍន៍ និងពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ នៃប្រទេសហ្វាំងឡង់ ចូលជួបសម្តែងការគួរសម និងពិភាក្សាការងារ នាថ្ងៃទី៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៩ នៅទីក្រុងហ្សឺណែវ ប្រទេសស្វីស ក្នុងខណៈដែលសម្ដេចដឹកនាំគណៈប្រតិភូទៅចូលរួមកិច្ចប្រជុំ «ត្រួតពិនិត្យឡើងវិញជាសកលលើជំនួយសម្រាប់ពាណិជ្ជកម្ម ឆ្នាំ២០១៩»។ ជាកិច្ចចាប់ផ្តើមនៃកិច្ចពិភាក្សា សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានថ្លែងអំណរគុណនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ្វាំងឡង់ ដែលបានលក់ម៉ាស៊ីនភ្លើងដល់ប្រទេសកម្ពុជាកន្លងទៅ ជាពិសេសការគាំទ្រដល់វិស័យថាមពល។
ឯកឧត្តម វិល ស្គីនណារី មានប្រសាសន៍សម្ដែងការអរគុណចំពោះសម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី ដែលបានផ្តល់ឱកាសជួបពិភាក្សាការងារនាពេលនេះ។ ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រី បានគូសបញ្ជាក់ថា ទំនាក់ទំនងរវាងហ្វាំងឡង់ និងកម្ពុជានៅមានកម្រិត ហើយដើម្បីជំរុញការងារទំនាក់ទំនងនេះ ហ្វាំងឡង់កំពុងតែស្វែងរកកុងស៊ុលកិត្តិយស ដើម្បីជួយលើកតម្កើងដល់ទំនាក់ទំនងរវាងហ្វាំងឡង់ និងកម្ពុជានាពេលខាងមុខ។ ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រី ក៏បានអបអរសាទរ និងកោតសរសើរចំពោះកំណើនសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាដែលជាកំណើនសេដ្ឋកិច្ចដ៏ល្អ ដោយឯកឧត្តមគូសបញ្ជាក់ថា ឯកឧត្តមពិតជារីករាយដែលឃើញក្រុមហ៊ុនរបស់ហ្វាំងឡង់ ចុះកិច្ចព្រមព្រៀងលក់ម៉ាស៊ីនភ្លើងដល់ប្រទេសកម្ពុជា ដែលជាម៉ាស៊ីនភ្លើងបញ្ចេញផ្សែងពុលកម្រិតទាបបំផុត។ ឯកឧត្តម បានបញ្ជាក់ទៀតថា ប្រទេសហ្វាំងឡង់អាចជួយគ្រប់គ្រងកាកសំណល់ ហើយក៏ចាប់អារម្មណ៍លើវិស័យផ្សេងៗទៀតផងដែរ។ ឯកឧត្តមយល់ថា ក្រុមហ៊ុនរបស់ហ្វាំងឡង់អាចនឹងមកបណ្តាក់ទុនរកស៊ីនៅកម្ពុជានាពេលខាងមុខ។
សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានគូសបញ្ជាក់ថា សម្តេចធ្លាប់បានអញ្ជើញបំពេញទស្សនកិច្ចនៅប្រទេសហ្វាំងឡង់កាលពីឆ្នាំ២០០៦ ក្នុងក្របខណ្ឌកិច្ចប្រជុំអាស៊ី-អឺរ៉ុប ដែលហ្វាំងឡង់ធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះ។ តាមរយៈឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រី សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានបង្ហាញក្តីរំពឹងថា មេដឹកនាំប្រទេសហ្វាំងឡង់ នឹងអញ្ជើញចូលរួមកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ី-អឺរ៉ុប នាឆ្នាំ២០២០ នៅរាជធានីភ្នំពេញ។ សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន សង្ឃឹមផងដែរថា ប្រទេសហ្វាំងឡង់នឹងគាំទ្រកម្ពុជាធ្វើជាម្ចាស់ផ្ទះកិច្ចប្រជុំអាស៊ី-អឺរ៉ុបនេះ។សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានគូសបញ្ជាក់ដែរថា ការលក់ម៉ាស៊ីនភ្លើងដែលមានអាចផលិតថាមពលរហូតដល់ ២០០មេហ្គាវ៉ាត់នេះ ជាការធ្វើពាណិជ្ជកម្មមួយដ៏សំខាន់ ដោយសារកន្លងទៅកម្ពុជាខ្វះអគ្គិសនី។ អ្វីដែលកម្ពុជាចង់ជំរុញ គឺធ្វើយ៉ាងណាឱ្យការបញ្ជូនម៉ាស៊ីនភ្លើងមកដល់កម្ពុជាឱ្យបានឆាប់ៗនាពេលខាងមុខ។
សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានលើកឡើងអំពីការនាំចេញអង្កររបស់កម្ពុជាមកកាន់ទីផ្សារសហគមន៍អឺរ៉ុបផងដែរ ដោយក្នុងនោះ សម្តេចបានស្នើប្រទេសហ្វាំងឡង់ គាំទ្រនូវគោលជំហររបស់កម្ពុជាក្នុងការលក់អង្ករ ដោយសារកម្ពុជាមានអង្ករចំណាត់ថ្នាក់លេខ១នាំចេញមកអឺរ៉ុប។ សម្តេចតេជោក៏បានលើកឡើងផងដែរថា ចំពោះការយកពន្ធលើអង្ករកម្ពុជា ដោយសម្ដេចថ្លែងថា ការយកពន្ធនេះមិនយុត្តិធម៌សម្រាប់កម្ពុជានោះឡើយ ក្នុងការប្រកួតប្រជែងលើទីផ្សារសេរីនេះ។ សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានគូសបញ្ជាក់ថា អាស៊ាន និងសហភាពអឺរ៉ុប ជាដៃគូយុទ្ធសាស្ត្រជាមួយគ្នា។ វាជារឿងសំខាន់ណាស់សម្រាប់តំបន់ទាំងពីរនេះក្នុងការធ្វើការជាមួយគ្នាទាំងពេលកន្លងទៅ ក៏ដូចជាពេលខាងមុខ។ សម្តេចតេជោ បានបញ្ជាក់ទៅរដ្ឋមន្ត្រីហ្វាំងឡង់ថា ឥឡូវនេះភាគីទាំងពីកំពុងចរចារិះរកវិធីធ្វើជំរុញការធ្វើពាណិជ្ជកម្មសេរីរវាងតំបន់ទាំងពីរ។
សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន បានស្នើហ្វាំងឡង់ ជំរុញគណៈប្រតិភូវិនិយោគមកកាន់កម្ពុជា ដើម្បីសិក្សាស្វែងយល់លើវិស័យដែលអាចវិនិយោគជាមួយគ្នាបាន។ លើសពីនេះទៀតសម្តេចតេជោ ក៏បានគូសបញ្ជាក់ថា ក្រៅពីវិស័យថាមពលអាចមានវិស័យផ្សេងៗទៀត ដែលប្រទេសហ្វាំងឡង់ និងក្រុមហ៊ុនរបស់ហ្វាំងឡង់អាចសិក្សាវិនិយោគ រួមលើសហគ្រាសធុនតូច និងមធ្យមផងដែរ។ សម្តេចតេជោ បានសង្កត់ធ្ងន់ថា សម្តេចចង់ឃើញក្រុមហ៊ុនហ្វាំងឡង់វិនិយោគនៅកម្ពុជា ដោយអាចកែច្នៃនៅកម្ពុជាហើយនាំចេញទៅហ្វាំងឡង់ និងប្រទេសផ្សេងៗទៀត។ សម្តេចតេជោ គូសបញ្ជាក់ថា កម្ពុជាត្រូវការអ្នកវិនិយោគពីហ្វាំងឡង់ ហើយក៏ត្រូវការពង្រីកទីផ្សារជាមួយហ្វាំងឡង់ផងដែរ សម្រាប់ផលិតផលរបស់កម្ពុជា។ សម្តេចតេជោបានគូសបញ្ជាក់ទៀតថា នៅពេលនេះ ប្រទេសកម្ពុជាបានទិញ និងនាំចូលផលិតពីហ្វាំងឡង់ច្រើនជាង ប្រទេសហ្វាំងឡង់ទិញ ឬនាំចូលផលិតផលរបស់កម្ពុជាទៅហ្វាំងឡង់។ សម្តេចតេជោ បានមានប្រសាសន៍ប្រាប់រដ្ឋមន្ត្រីហ្វាំងឡង់ថា សម្តេចចង់ឃើញទំហំពាណិជ្ជកម្មកម្ពុជា និងហ្វាំងឡង់មានការកើនឡើងនាពេលខាងមុខ។ សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានលើកឡើងថា កម្ពុជាមានធនធានធម្មជាតិដូច្នេះហ្វាំងឡង់ចូលរួមវិនិយោគ និងកែច្នៃសម្រាប់នាំចេញ។ ពាក់ព័ន្ធកាកសំណល់វិញ ដែលជារឿងរសើបមួយនៅកម្ពុជានោះ សម្តេចតេជោ បានស្នើហ្វាំងឡង់ពិនិត្យវិនិយោគប្រសិនបើមានការចាប់អារម្មណ៍។
សម្តេចតេជោបានបញ្ជាក់ថា រឿងគ្រប់គ្រងកាកសំណល់មិនមែនជារឿងដាច់ដោយឡែករបស់កម្ពុជានោះទេ តែវាក៏ជារឿងក្នុងតំបន់របស់អាស៊ានផងដែរ។សម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក៏បានបង្ហាញពីបទពិសោធន៍របស់សម្តេចក្នុងការដឹកនាំប្រទេសក្នុងនាមជានាយករដ្ឋមន្ត្រីតាំងពីទសវត្សរ៍ឆ្នាំ៨០ ដែលមកដល់ពេលនេះមានរយៈពេលជាង ៣៤ឆ្នាំហើយ។ សម្តេចតេជោនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានគូសបញ្ជាក់ថា សម្តេចបានឆ្លងកាត់នូវបទពិសោធន៍យ៉ាងច្រើនពាក់ព័ន្ធការវិនិយោគលើកាកសំណល់នេះ។ សម្តេចតេជោ បានបញ្ជាក់ថា ក្រុមហ៊ុនចង់វិនិយោគលើការគ្រប់គ្រងកាកសំណល់នេះ ត្រូវតែគោរពទៅតាមគោលនយោបាយ និងជំហររបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា គឺមិនឱ្យមានការនាំចូលកាកសំណល់ពីក្រៅប្រទេស ហើយកាកសំណល់ក្នុងប្រទេសត្រូវផលិតទៅជាថាមពល ឬផលិតក្រដាសជាដើម។ នៅក្នុងជំនួបនេះដែរ ឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រីហ្វាំងឡង់ ក៏បានលើកឡើងដែរថា បច្ចុប្បន្នប្រទេសហ្វាំងឡង់មានការចាប់អារម្មណ៍ខ្ពស់ទៅលើការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ ជាពិសេសការគាំទ្រដល់បញ្ហាបរិស្ថាន។ បញ្ហាបរិស្ថាននេះ ហ្វាំងឡង់ធ្លាប់បានជួយមកដល់ប្រទេសកម្ពុជា តាមរយៈសហភាពអឺរ៉ុបផងដែរ តែមិនដែលបានជួយដោយផ្ទាល់នោះឡើយ៕
ចុងក្រោយនៃជំនួបពិភាក្សានេះសម្តេចតេជោ ហ៊ុន សែន ក៏បានអញ្ជើញឯកឧត្តមរដ្ឋមន្ត្រីហ្វាំងឡង់ មកបំពេញទស្សនកិច្ចនៅកម្ពុជា ដើម្បីស្វែងយល់ពីកម្ពុជា និងរកឱកាសសម្រាប់កិច្ចសហប្រតិបត្តិការ ក៏ដូចជាការវិនិយោគ៕