ភ្នំពេញៈ ឯកឧត្តមកិត្តិនីតិកោសលបណ្ឌិត ប៊ិន ឈិន ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីប្រចាំការ រដ្ឋមន្ត្រីទទួលបន្ទុកទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រីបានបញ្ជាក់ថា គ្មានប្រទេសណាមួយមានកម្មសិទ្ធិផ្តាច់មុខលើលក្ខណៈវិនិច្ឆ័យនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនោះទេហើយក៏មិនអាចកម្រិតសិទ្ធិរបស់ប្រជាជន ក្នុងការស្វែងរកនិងការជ្រើសរើសគំរូប្រជាធិបតេយ្យនោះដែរ។ ដូចសុភាសិតមួយនិយាយថា “មានតែអ្នកពាក់ស្បែកជើងទេទើបដឹងថា ស្បែកជើងនោះត្រូវជើងគេឬអត់”។ ការវិនិច្ឆ័យថាតើប្រទេសមួយមានប្រជាធិបតេយ្យឬអត់ គួរធ្វើឡើងដោយប្រជាជននៃប្រទេសនោះ មិនមែនដោយមនុស្សមួយក្តាប់តូចណានោះទេ។
ឯកឧត្តមកិត្តិនីតិកោសលបណ្ឌិត ប៊ិន ឈិន ឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីប្រចាំការ រដ្ឋមន្ត្រីទទួលបន្ទុកទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្ត្រី ការបញ្ជាក់នេះ បានធ្វើឡើងនៅក្នុងកិច្ចសន្ទនាលើកទី២ស្តីពីការផ្លាស់ប្តូរនិងការស្វែងយល់ពីអារ្យធម៌រវាងគ្នាដោយមានការចូលរួមពីសំណាក់ អនុប្រធានាធិបតីនៃសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន អនុប្រធានសភាតំណាងប្រជាជនចិន រដ្ឋមន្ត្រីទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិនៃគណៈកម្មាធិការ មជ្ឈិមបក្សកុម្មុយនីស្តចិន រួមទាំងភាគីពាក់ព័ន្ធ។កិច្ចសន្ទនានេះត្រូវបានថតទុកនិងបានផ្សព្វផ្សាយជាផ្លូវការនៅថ្ងៃទី១៩ខែមករាឆ្នាំ២០២២។
ឯកឧត្តមឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រី ប៊ិន ឈិន បានថ្លែងថា លក្ខណៈពិសេសនៃអារ្យធម៌មិនខុសគ្នាពីលក្ខណៈពិសេសនៃប្រជាធិបតេយ្យនោះទេ។ ក្នុងពិភពលោកយើងនេះអារ្យធម៌មានលក្ខណៈសម្បូរបែបនិងពិពិធភាពហើយប្រជាធិបតេយ្យក៏ដូច្នោះដែរ។ ប្រជាធិបតេយ្យមិនមែនជាផលិតផលដែលមានគំរូឬរូបសណ្ឋានតែមួយសម្រាប់ប្រទេសនានាជុំវិញពិភពលោកនោះទេ។មានវិធីជាច្រើនដើម្បីធ្វើឱ្យប្រជាធិបតេយ្យទទួលជោគជ័យ ហើយមិនអាចមានគំរូប្រជាធិបតេយ្យណាមួយ ដែលអាចយកទៅអនុវត្តនៅគ្រប់ប្រទេសបាននោះទេ។ ប្រទេសនានាមានប្រវត្តិសាស្ត្រ វប្បធម៌ អារ្យធម៌ ទំនៀមទម្លាប់ ប្រពៃណីនិងលក្ខខណ្ឌជាតិដោយឡែកៗរបស់ខ្លួន។ដូច្នេះពួកគេគួរតែបង្កើតទម្រង់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ ដែលសមស្របបំផុតស្របតាមលក្ខណៈនិងតថភាពរបស់ខ្លួន។គ្មានប្រទេសណាមួយមានកម្មសិទ្ធិផ្តាច់មុខលើលក្ខណៈវិនិច្ឆ័យនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនោះទេ ហើយក៏មិនអាចកម្រិតសិទ្ធិរបស់ប្រជាជនក្នុងការស្វែងរកនិងការជ្រើសរើសគំរូប្រជាធិបតេយ្យនោះដែរ។ ដូចសុភាសិតមួយ និយាយថា”មានតែអ្នកពាក់ស្បែកជើងទេទើបដឹងថាស្បែកជើងនោះត្រូវជើងគេឬអត់”។ការវិនិច្ឆ័យថាតើប្រទេសមួយមានប្រជាធិបតេយ្យឬអត់ គួរធ្វើឡើងដោយប្រជាជននៃប្រទេសនោះ មិនមែនដោយមនុស្សមួយក្តាប់តូចណានោះទេ។
ឯកឧត្តមឧបនាយករដ្ឋមន្ត្រីបានលើកឡើងពីទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ចិនថាប្រទេសកម្ពុជានិងចិនមានប្រវត្តិទំនាក់ទំនងជាមួយគ្នាជា យូរលង់ណាស់មកហើយ។ប្រទេសទាំងពីរមានវប្បធម៌និងអារ្យធម៌ស្រដៀងគ្នាហើយចំពោះការប្រាស្រ័យទាក់ទងគ្នាដោយមេត្រីភាពរវាងប្រទេសទាំងពីរ មានប្រវត្តិជាង១០០០ឆ្នាំមកហើយ។
ចម្លាក់លើជញ្ជាំងប្រាសាទបាយ័នបានបង្ហាញពីទិដ្ឋភាពដ៏រស់រវើកនៃការប្រាស្រ័យទាក់ទងគ្នារវាងពាណិជ្ជករចិននិងប្រជាជនកម្ពុជាកាលពី សម័យបុរាណ។ ចាប់តាំងពីឆ្នាំ១៩៥៨ មក ទំនាក់ទំនងកម្ពុជា-ចិន គឺជាបងប្អូនល្អ ជាអ្នកជិតខាងល្អ និងជាដៃគូល្អ ដែលជានិច្ចកាល កម្ពុជានិងចិនតែងតែគាំទ្រគ្នាទៅវិញទៅមក ហើយមានកិច្ចសហការល្អ។
កំណាព្យបុរាណចិនមួយឃ្លាពោលថា «ភ្នំទាំងឡាយទោះនៅឆ្ងាយពីគ្នា តែស្រស់បំព្រងក្រោមដំណក់ទឹកភ្លៀងរួមគ្នា។ ដូច្នេះយើងនៅ ឃ្លាតឆ្ងាយពីគ្នាយ៉ាងម៉េចកើត បើយើងទទួលពន្លឺព្រះចន្ទតែមួយ?» ដូចគ្នានឹងប្រជាជនកម្ពុជាតែងនិយាយថា យើងត្រូវរួមវាសនាជាមួយគ្នា ព្រោះយើងរស់ក្រោមដំបូលមេឃតែមួយ ស្រូបយកខ្យល់អុកស៊ីសែនពីលំហអាកាសតែមួយ និងផឹកទឹកទន្លេមេគង្គ ជាមួយគ្នា។ ក្នុងនាមជាប្រទេសជិតខាង និងជាដៃគូជិតស្និទ្ធ កម្ពុជានិងចិនបានបង្កើតនិងថែរក្សាចំណងមិត្តភាព «ដែកថែប» ដែលមិនអាចបំបែកបាន ដែលឆ្លងកាត់ការសាកល្បងនិងការលំបាកផ្សេងៗជាច្រើនក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ។
ទំនាក់ទំនងដ៏រឹងមាំរវាងប្រជាជននិងប្រជាជននៃប្រទេសយើងទាំងពីរបង្កើតបានជាមូលដ្ឋានដ៏រឹងមាំសម្រាប់ការរីកចម្រើនជាបន្តបន្ទាប់នៃកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមិត្តភាពរវាងកម្ពុជានិងចិន។ ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានឆ្នាំចុងក្រោយនេះ កិច្ចសហប្រតិបត្តិការកម្ពុជា-ចិនត្រូវបានពង្រឹង លើគ្រប់វិស័យ៕ ដោយៈ ពល ជ័យ