[ចាប់ផ្ដើមសេចក្ដីអធិប្បាយ ១]
ជិតខ្លាយទៅជាឆ្អឹងដែកស្បែកស្ពាន់ហើយ។ ខែតុលានិងវិច្ចកានេះ គឺជាខែដែលប្រមូលផ្ដុំការងារ។ ឆ្នាំនេះខែតុលា គឺទៅក្រៅប្រទេសច្រើន អឺរ៉ុបនិងអាស៊ី ហើយប៉ុន្មានថ្ងៃនេះ ៣ ថ្ងៃនៅបាងកក។ មានមួយថ្ងៃនោះពាក់ស្បែកជើងតាំងពីម៉ោង ៦ ព្រឹក ដោះស្បែកជើងវិញម៉ោង ១១ យប់។ ម្សិលមិញសៀមរាប។ ថ្ងៃនេះភ្នំពេញ។ ប៉ុន្តែ ចាប់ពីថ្ងៃស្អែកទៅ សុំទោសមិនបានទទួលទេ។ ឯកសារធ្វើធម្មតា ប៉ុន្តែយើងអស់ពេលហើយ។ ថ្ងៃខានស្អែកចាប់ផ្ដើមចូលដល់បុណ្យជាតិ ហើយចូលបុណ្យអុំទូក បន្ទាប់ទៅត្រូវផែនការទៅបើកការដ្ឋានផ្លូវនៅកំពង់សោម បន្ទាប់ទៅត្រូវហោះទៅកូរ៉េខាងត្បូងទៀត មានជំនួបអាស៊ាននិងកូរ៉េ។ បើសិនជាមិនមានការហ្វឹកហាត់តាំងពីក្មេង ប្រហែលជារត់មិនរួចទេ។ ប៉ុន្តែមិនអីទេ។
[ចប់សេចក្ដីអធិប្បាយ ១]
ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំមានសេចក្តីរីករាយដោយបានមកចូលរួមក្នុងពិធី ផ្សព្វផ្សាយ និងដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការនូវផែនការយុទ្ធសាស្ត្រ អភិវឌ្ឍជាតិ ២០១៩-២០២៣ ដែលបានប្រារព្វឡើងយ៉ាងឱឡារិក នាពេលនេះ ។
ក្នុងនាមរាជរដ្ឋាភិបាល ខ្ញុំសូមវាយតម្លៃខ្ពស់និងសូមកោត- សរសើរ ជាពិសេសកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់ឯកឧត្តមកិត្តិសេដ្ឋា- បណ្ឌិត ឆាយ ថន ទេសរដ្ឋមន្ត្រី រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងផែនការ ព្រមទាំង ថ្នាក់ដឹកនាំ និងមន្ត្រីរាជការនៃក្រសួងផែនការ ដែលបានរួមគ្នាយ៉ាង សកម្មក្នុងការរៀបចំឯកសារផែនការយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍជាតិ ២០១៩- ២០២៣ ដ៏មានសារៈសំខាន់នេះ ។
ឆ្លៀតក្នុងឱកាសនេះ ខ្ញុំក៏សូមថ្លែងអំណរគុណចំពោះ ក្រសួង-ស្ថាប័នញក់ព័ន្ធ គណៈកម្មាធិការគោលនយោបាយសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ ដៃគូអភិវឌ្ឍ អង្គការជាតិ-អន្តរជាតិ សង្គមស៊ីវិល និង វិស័យឯកជន ជាពិសេសកម្មវិធីអភិវឌ្ឍសហប្រជាជាតិ(UNDP) មូលនិធិសហប្រជាជាតិសម្រាប់ប្រជាជន(UNSPA) និង មូលនិធិសហប្រជាជាតិដើម្បីកុមារ(UNICEF) ដែលបានសហការ គ្នាផ្តល់ការគាំទ្រយ៉ាងសកម្ម ទាំងផ្នែកបច្ចេកទេស និងហិរញ្ញវត្ថុ រហូតធ្វើឱ្យសម្រេចបាននូវសមិទ្ធផលដ៏ធំធេងនេះ ។
ថ្ងៃនេះ ការដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការនូវផែនការយុទ្ធ- សាស្ត្រអភិវឌ្ឍជាតិ ២០១៩- ២០២៣ គឺជាការឆ្លុះបញ្ចាំងនូវការ ប្តេជ្ញាចិត្តជាមួយនឹងស្មារតីទទួលខុសត្រូវខ្ពស់របស់រាជរដ្ឋាភិបាល ក្នុងការសម្រេចឱ្យបាននូវចក្ខុវិស័យកម្មវិធីនយោបាយអភិវឌ្ឍជាតិ ប្រកបដោយចីរភាព ឆ្លើយតបទៅនឹងបរិការណ៍អភិវឌ្ឍសង្គម- សេដ្ឋកិច្ច បញ្ហាប្រឈម និងកាលានុវត្តភាពទាំងឡាយ ដែលជា បញ្ហារួមរបស់សង្គមជាតិយើង ដើម្បីឈានទៅសម្រេចបាននូវ គោលដៅឤទិភាពរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលនីតិកាលទី ៦ នៃរដ្ឋសភា ។
ការអនុវត្តផែនការយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍជាតិ ២០១៤- ២០១៨ កន្លងមក បានធ្វើឱ្យកម្ពុជាសម្រេចបាននូវសមិទ្ធផលជាច្រើន លើ គ្រប់វិស័យជាមួយនឹងកំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់ក្នុងរង្វង់អត្រា ៧% ក្នុង មួយឆ្នាំ ដែលធ្វើឱ្យកម្ពុជាសម្រេចបានឋានៈជាប្រទេសមានចំណូល មធ្យមកម្រិតទាប ហើយមូលដ្ឋាននៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចជាតិក៏កាន់ តែមានពិពិធកម្មច្រើនឡើង ភាពក្រីក្រត្រូវបានកាត់បន្ថយមកនៅ ត្រឹមក្រោម ១០% និងគម្លាតនៃចំណូលក្នុងចំណោមប្រជាជនស្ថិត ក្នុងកម្រិតទាប តាមរយៈការបែងចែកផលនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចដល់ ប្រជាជនគ្រប់ស្រទាប់ ជាពិសេសការអនុវត្តគោលនយោបាយ ដំឡើងបៀវត្សមន្ត្រីរាជការ និងប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាជាមួយនឹងការ គិតគូរពីសុខុមាលភាពរបស់កម្មករ ការតភ្ជាប់បណ្តាញអគ្គិសនី និង បណ្តាញទឹកស្អាតក្នុងតម្លៃទាប ការពង្រីកវិសាលភាពបេឡាជាតិ របបសន្តិសុខសង្គម និងមូលនិធិសមធម៌ ។
ដូច្នេះ ចំណុចស្នូលដែលជាយុទ្ធសាស្ត្រអនុវត្តរួម ហើយដែល កម្ពុជាត្រូវផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ប្រកបដោយស្មារតីទទួល ខុសត្រូវខ្ពស់ជាបន្តទៀត រួមមាន ៖
ទី១· ការបន្តពង្រឹងសុខសន្តិភាព ស្ថិរភាពនយោបាយ សន្តិសុខ និងសណ្តាប់ធ្នាប់សង្គម ដើម្បីលើកកម្ពស់វិធានការច្បាប់ ការពារសិទ្ធិ និងសេចក្តីថ្លៃថ្នូររបស់មនុស្ស លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ សេរីពហុបក្ស ដើម្បីបង្កើតនូវបរិយាកាសនយោបាយ និងសន្តិសុខ អនុគ្រោះសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយចីរភាពនៅក្នុងរយៈពេលវែង ។
ទី២· ការជំរុញឱ្យមានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់ រឹងមាំរយៈ ពេលវែង ក្នុងរង្វង់ ៧% និងការកាត់បន្ថយភាពក្រីក្រឱ្យបានកាន់ តែទាបក្រោម ១០% ។
ទី៣·ការអនុវត្តប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាពនូវយុទ្ធសាស្ត្រ អភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចជនបទ សំដៅលើកកម្ពស់ស្ថានភាពសេដ្ឋកិច្ចនៅសហគមន៍ជនបទ តាមរយៈការសម្របសម្រួលរៀបចំផែនការ និងការអនុវត្តកម្មវិធីជាមួយស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល ដោយផ្តោតលើការបង្កើនផលិតភាព និងពិពិធកម្មវិស័យកសិកម្ម ការអភិវឌ្ឍកសិឧស្សាហកម្ម ការស្តារឡើងវិញ និងការកសាង បណ្តាញផ្លូវជនបទ ព្រមទាំងការបណ្តុះបណ្តាលបច្ចេកទេស មុខវិជ្ជាជីវៈ និងសេវាសុខភាពនៅតំបន់ជនបទ ។
ទី៤·ការបន្តពង្រឹងការសម្របសម្រួលពាណិជ្ជកម្ម និងការ ធ្វើសមាហរណកម្មសេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាទៅក្នុងទីផ្សារឤស៊ាន និងក្នុង មហាអនុតំបន់ទន្លេមេគង្គ និងតំបន់អភិវឌ្ឍត្រីកោណកម្ពុជា ឡាវ វៀតណាម និងកម្មវិធីអភិវឌ្ឍនានារបស់ខ្លួនសម្រាប់វិស័យមួយ ចំនួន រួមមានហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធគមនាគមន៍ ផ្លូវថ្នល់ ផ្លូវរថភ្លើង កំពង់ផែ និងព្រលានយន្តហោះ ការអភិវឌ្ឍវិស័យឯកជន ជាពិសេស ការរៀបចំផែនការ និងការអភិវឌ្ឍតំបន់សេដ្ឋកិច្ចពិសេស ការសម្របសម្រួលការធ្វើពាណិជ្ជកម្ម និងវិស័យឧស្សាហកម្ម ការ បង្កើតលក្ខខណ្ឌចាំបាច់នានា ដើម្បីធ្វើសមាហរណកម្មសហគ្រាស ធុនតូចនិងមធ្យម ក្នុងវិស័យមិនរៀបរយទៅក្នុងសេដ្ឋកិច្ចរៀបរយ វិញ ។
ទី៥· ការបន្តពង្រឹងសមត្ថភាពស្ថាប័នរាជរដ្ឋាភិបាលតាម រយៈការផ្តល់សេវាប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព ដើម្បីជំរុញវប្បធម៌ តម្លាភាព និងគណនេយ្យភាព ។ រៀបចំ និងអនុវត្តយុទ្ធសាស្ត្រ អភិវឌ្ឍសមត្ថភាពនៅគ្រប់ស្ថាប័នសាធារណៈឱ្យបានទូលំទូលាយ ដើម្បីធានានូវប្រសិទ្ធភាព នៃសេវាសាធារណៈឱ្យកាន់តែប្រសើរ ឡើង ។
គោលនយោបាយឤទិភាពរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលនីតិកាល ទី ៦ នៃរដ្ឋសភា គឺការបង្កើនល្បឿននៃការកែទម្រង់អភិបាលកិច្ច ដើម្បីបន្តធានាឱ្យមានការអភិវឌ្ឍសង្គម-សេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់ ប្រកប- ដោយចីរភាពនិងបរិយាបន្ន ។ បច្ចុប្បន្ន ទោះបីកម្ពុជាមានមូលដ្ឋាន គាំទ្ររឹងមាំយ៉ាងណាក្តី ក៏កម្ពុជានៅមានការងារដែលត្រូវបន្តយក ចិត្តទុកដាក់ និងដោះស្រាយបន្ថែមទៀត ជាពិសេសបញ្ហាប្រឈម មួយចំនួន ដែលមិនទាន់សម្រេចបានស្របតាមផែនការយុទ្ធសាស្ត្រ អភិវឌ្ឍជាតិ ២០១៤-២០១៨ កន្លងមក ។ ទន្ទឹមនេះ កម្ពុជាត្រូវបន្ត អនុវត្តយន្តការនានា ដើម្បីធានាប្រសិទ្ធភាព និងភាពជោគជ័យ ដែលជាកត្តាធានា នូវសុខសន្តិភាព និងសណ្តាប់ធ្នាប់សង្គម ការជំរុញវឌ្ឍនភាពសង្គម-សេដ្ឋកិច្ចជាតិឱ្យមានល្បឿនលឿន តាមរយៈការពង្រីកមូលដ្ឋានសេដ្ឋកិច្ចឱ្យបានទូលំទូលាយជាងមុន ជាមួយនឹងសមត្ថភាពប្រកួតប្រជែងខ្ពស់ ទាំងក្នុងតំបន់និងពិភពលោក ដើម្បីក្លាយជាប្រទេសមានចំណូលមធ្យមកម្រិតខ្ពស់នៅឆ្នាំ ២០៣០ និងជាប្រទេសមានចំណូលខ្ពស់នៅឆ្នាំ ២០៥០ ។
ក្នុងស្មារតីនេះ ដើម្បីសម្រេចបាននូវការអភិវឌ្ឍសង្គម- សេដ្ឋកិច្ច ប្រកបដោយចីរភាព និងបរិយាបន្ន ស្របតាមផែនការ យុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍជាតិ ២០១៩-២០២៣ ខ្ញុំសូមផ្តល់អនុសាសន៍ មួយចំនួន ដូចតទៅ ៖
ទី១· ត្រូវបន្តបង្កើនការសម្របសម្រួលគោលនយោបាយ ជាតិជាមួយសហគមន៍ដៃគូអភិវឌ្ឍ អ្នកផ្តល់ហិរញ្ញប្បទាន ដោយ បង្កើនអភិបាលកិច្ច ជំរុញអនុវត្តកម្មវិធីកែទម្រង់លើគ្រប់វិស័យ ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព តាមរយៈការពួតផ្តុំគ្នាជាប្រព័ន្ធប្រទាក់ ក្រឡាគ្នាតែមួយ និងយោងគ្នាទៅវិញទៅមក ដើម្បីសម្រេចបាន គោលដៅអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច សង្គមកិច្ច គ្រប់គ្រងធនធានធម្មជាតិ បរិស្ថានឱ្យបានកាន់តែល្អប្រសើរ ។
ទី២· គ្រប់ក្រសួង-ស្ថាប័នញក់ព័ន្ធទាំងអស់ត្រូវរៀបចំ ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍតាមវិស័យរៀងៗខ្លួន តាមរយៈការ ពិនិត្យមើលឡើងវិញនូវរាល់គម្រោង ឬ កម្មវិធីកំពុងដំណើរការ ព្រមទាំងគម្រោង ឬ កម្មវិធីថ្មីៗ ដែលនៅបន្តគាំទ្រដោយធនធាន ពីក្នុង និងក្រៅប្រទេស ដើម្បីធានាសង្គតិភាពឤទិភាព ដោយផ្សារ ភ្ជាប់ជាមួយផែនការយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍជាតិ ២០១៩ – ២០២៣ ព្រមទាំងរៀបចំកម្មវិធីវិនិយោគសាធារណៈ តាមរយៈការប៉ាន់ស្មានតម្លៃតាមវិស័យឱ្យបានទាន់ពេលវេលាដើម្បីដាក់បញ្ចូលក្នុងកម្មវិធីវិនិយោគសាធារណៈបីឆ្នាំរំកិល។
ទី៣· គ្រប់រាជធានី ខេត្ត ត្រូវរៀបចំផែនការយុទ្ធសាស្ត្រ អភិវឌ្ឍខេត្ត រាជធានីរបស់ខ្លួន និងត្រូវគិតគូររៀបចំកម្មវិធីវិនិយោគ សាធារណៈបីឆ្នាំរំកិល ស្របតាមឤណត្តិរបស់ផែនការយុទ្ធ- សាស្ត្រអភិវឌ្ឍជាតិ ២០១៩-២០២៣ ដើម្បីអនុវត្តវិមជ្ឈការ និង វិសហមជ្ឈការ និងការសម្រេចចិត្តលើការស្នើសុំធ្វើវិនិយោគ ដែល បានកំណត់ដោយច្បាប់ស្តីពីការគ្រប់គ្រងរដ្ឋបាលរាជធានី ខេត្ត ក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ ។
ទី៤· ដៃគូអភិវឌ្ឍ ទាំងពហុភាគី និងទ្វេភាគី ព្រមទាំង អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលត្រូវបន្តធានាថា ក្របខណ្ឌនៃជំនួយ សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍរបស់ខ្លួនបានតម្រឹម និងតម្រង់ទិសដៅចំ ជាមួយនឹងឤទិភាពទាំងឡាយនៃផែនការយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍជាតិ ២០១៩-២០២៣ ហើយហិរញ្ញប្បទានអភិវឌ្ឍត្រូវបានតម្រឹមជាមួយ នឹងកម្មវិធីវិនិយោគសាធារណៈផងដែរ ។ ដៃគូអភិវឌ្ឍទាំងអស់ ត្រូវធានាថា ធនធានទាំងឡាយដែលត្រូវផ្តល់ទៅអង្គការមិនមែន- រដ្ឋាភិបាលត្រូវសមស្របទៅនឹងឤទិភាព និងគោលដៅអភិវឌ្ឍ ដូចមានចែងក្នុងផែនការយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍជាតិ ២០១៩-២០២៣ ហើយធនធានទាំងនោះ ត្រូវបានយកទៅប្រើប្រាស់ប្រកបដោយ តម្លាភាព និងការទទួលខុសត្រូវ ។
ទី៥· ក្រសួង-ស្ថាប័ន និងដៃគូអភិវឌ្ឍទាំងអស់ដែលកំពុង ផ្តល់ហិរញ្ញប្បទានដល់សកម្មភាព កម្មវិធី គម្រោងនានា ត្រូវត្រួត ពិនិត្យ និងវាយតម្លៃយ៉ាងទៀតទាត់ ប្រកបដោយស្មារតីទទួលខុស ត្រូវខ្ពស់លើការអនុវត្តផែនការសកម្មភាពកម្មវិធី គម្រោងទាំងនោះ ហើយត្រូវផ្ញើរបាយការណ៍ស្តីពីលទ្ធផល នៃការតាមដានត្រួត ពិនិត្យ និងវាយតម្លៃមកក្រសួងផែនការ ដើម្បីដាក់បញ្ចូលទៅក្នុង ការវាយតម្លៃស្តីពីវឌ្ឍនភាពក្នុងការសម្រេចបានគោលដៅ និង ចំណុចដៅនៃការអភិវឌ្ឍ ដែលមានចែងក្នុងផែនការយុទ្ធសាស្ត្រ អភិវឌ្ឍជាតិ ២០១៩-២០២៣ ។
[ចាប់ផ្ដើមសេចក្ដីអធិប្បាយ ២]
អាជ្ញាធរគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ យកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់សុខទុក្ខកីឡាករ
សម្ដេច ឯកឧត្តម លោកជំទាវ លោក លោកស្រី មុននឹងឈានទៅបញ្ចប់ ខ្ញុំសុំឆ្លៀតឱកាសនេះលើកបញ្ហាមួយចំនួន ព្រោះថាយើងមិនមានពេលដើម្បីនឹងនិយាយនៅមុនពេលវេលាដែលនឹងត្រូវមកដល់។
ទី១៖ ថ្ងៃទី ០៩ (វិច្ឆិកា)នេះ គឺជាថ្ងៃបុណ្យជាតិ។ បន្ទាប់ពីថ្ងៃបុណ្យជាតិហើយយើងមានបុណ្យ ៣ ថ្ងៃបន្តជាប់គ្នាទៀត គឺបុណ្យអុំទូកអកអំបុក សំពះព្រះខែ លយប្រទីប។ សូមឱ្យអាជ្ញាធរគ្រប់លំដាក់ថ្នាក់ដែលបញ្ជូនទូកមកកាន់រាជធានីភ្នំពេញមានការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ ជាមួយនិង(ការមើលថែ)សុខទុក្ខរបស់កីឡាករដែលមកចូលរួមប្រកួតនៅទីក្រុងភ្នំពេញ។ ក្នុងនោះក៏ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ផងដែរជាមួយនឹងការគ្រប់គ្រង ទាំងនៅរាជធានីភ្នំពេញ ក៏ដូចជាកីឡាករ/ការនី សំខាន់កីឡាករ/ការនីមាន ដែលតិចណាស់ផ្នែកអ៊ំទូក។ ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់គ្រប់គ្រងឱ្យបាននៅក្នុងស្ថានភាពដែលយើងជួបប្រទះជារៀងរាល់ឆ្នាំ គឺបញ្ហាជំងឺអេដស៍ ដែលអាចឆ្លងរីករាលដាលនៅក្នុងកាលៈទេសៈនោះ។ ជារៀងរាល់ឆ្នាំក្រសួងសុខាភិបាលបានធ្វើសកម្មភាពច្រើន នៅក្នុងការចែកចាយ ឬការអប់រំ ដែលសុំអំពាវនាវចំពោះកីឡាករទាំងអស់ដែលមកពីផ្ទះមកទីក្រុងភ្នំពេញសូមកុំនាំអេដស៍ពីទីក្រុងភ្នំពេញ ត្រឡប់ទៅអោយប្រពន្ធនៅក្នុងផ្ទះរបស់យើងវិញ … យើងប្រមើលមើលអោយបានច្បាស់។
ប្រជាពលរដ្ឋមកភ្នំពេញ និងនៅតាមរមណីដ្ឋាននានា កុំចោលសម្រាមខុសកន្លែង
… ជាពិសេសបញ្ហាសម្រាម។ ខ្ញុំបានដឹងថាអភិបាលរាជធានីភ្នំពេញ រួមសហការជាមួយនឹងក្រសួងបរិស្ថាន រួមសហការជាមួយនឹងក្រុមយុវជន មានទាំងក្រុមយុវជនសហភាពសហព័ន្ធយុវជនកម្ពុជា អាចឈរជើងនៅតាមបណ្ដារទីតាំងមួយចំនួន … ៤ ថ្ងៃរាប់ទាំងថ្ងៃបុណ្យ គឺសម្រាមច្បាស់ជាមានចំនួនច្រើន។ ដូច្នេះត្រូវរកវិធីគ្រប់គ្រងសម្រាមអោយបានម៉ត់ចត់ នៅក្នុងពេលវេលាដែលយើងមានបុណ្យទាន។ សង្ឃឹមថា ឆ្នាំនេះយើងនឹងធ្វើបានល្អ ដោយមានការចូលរួមពីភាគីពាក់ព័ន្ធទាំងអស់។ សុំអំពាវនាវចំពោះប្រជាពលរដ្ឋរបស់យើងដែលមកលេងកំសាន្ត នៅរាជធានីក្ដីក៏ដូចជានៅតាមរមណីដ្ឋាននានាក្ដី សុំមេត្តាអនាម័យកុំទទួលទានហើយបោះ(សំរាម)ទៅទីកន្លែងដែលខ្លួនចង់បោះ។ (យើង)ធុងសម្រាមហើយ (គួរ)ខិតខំទាំងអស់គ្នាអោយក្លាយជាម្ចាស់ប្រទេសដែលមានភាពអនាម័យ និងស្អាតសម្រាប់យើង។
កុំបារម្ភអំពីសន្តិសុខទីក្រុងភ្នំពេញ, ធ្វើសកម្មភាពចំពោះតែមុខសញ្ញា ៩ នាក់តាមសាលដីកាតុលាការ
ខ្ញុំបានលឺដំណឹងថា ដោយសារមានកង្វល់ពីសំណាក់មាតាបិតា ចំពោះកូនជាកម្មករនៅរាជធានីភ្នំពេញ។ មួយចំនួនបានសុំអោយកូនត្រឡប់ទៅផ្ទះ (ត្បិតគាត់)ខ្លាចគេវាយគ្នា។ សុំបញ្ជាក់ត្រឡប់ទៅវិញទៅគ្មានអ្នកណាគេវាយគ្នានៅកណ្ដាលទីក្រុងភ្នំពេញនោះទេ។ បើធ្វើសកម្មភាព ក៏ធ្វើតែចំពោះមុខសញ្ញា ៩នាក់តែប៉ុណ្ណោះ … ប៉ុន្តែ ៩ នាក់(ហ្នឹង)មិនមកទេ។ កុំឆ្ងល់។ ឥឡូវទៅពន្យារសំបុត្រយន្តហោះចេញពីប៉ារីសមកថ្ងៃ០៩ (វិច្ឆិកា) មិនមែនមកថ្ងៃ ០៧ (វិច្ឆិកា) ឆ្លងកាត់ថៃ ថ្ងៃ០៨ (វិច្ឆិកា) ហើយមកដល់ស្រុកខ្មែរថ្ងៃ ០៩ (វិច្ឆិកា)ទេ។ ថ្ងៃ ១០ (វិច្ឆិកា) បានចេញពីប៉ារីស ហើយមិនប្រាកដថាចេញទេ។ បើគេធ្វើសកម្មភាពក៏គេធ្វើតែមុខសញ្ញាដែលមានសាលដីកាតុលាការតែប៉ុណ្ណោះ។ យើងមិនអាចអត់ឱនអោយបានទេ។ សុំអរគុណចំពោះកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរបស់ឥណ្ឌូនេស៊ី ម៉ាឡេស៊ី ជាពិសេសព្រះរាជាណាចក្រថៃ ដែលឯកឧត្តម ប្រាយុទ្ធ ចាន់អូចារ បានចេញមកថ្លែងកាលពិម្សិលមិញ។
ក្នុងរយៈពេលដែលខ្ញុំទៅប្រជុំអាស៊ាន ខ្ញុំក៏បានធ្វើការជាមួយនិងដៃគូទាំងអស់នៅក្នុងអាស៊ាន … នេះគឺជាផ្នែកមួយដ៏សំខាន់ដែលចូលរួមចំណែកទៅដល់ស្ថេរភាពរបស់ប្រទេស។ មិនមានការចាំបាច់ដើម្បីនឹងទិញនេះទិញនោះទុក(ទេ)។ ប៉ុន្តែជាទូទៅ នៅតាមទីផ្សារមិនទាន់មានអតិផរណាអីកើតមានឡើងទេ គ្មានអ្នកជ្រួលច្របល់ទេ។ (ពួកនេះ)ខ្លាំងបានតែតាមហ្វេសប៊ុកទេ … ដល់តែដាក់ទៅវិញគឺនៅត្រឹមប៉ុណ្ណឹង … ចាំឈ្លបមកដល់បាងកកហ្នឹង គេអោយត្រឡប់ទៅវិញ។ (ប្រកាស)សុទ្ធតែមកដល់ (នឹង)ដើរចូល។ ដើរចូលប្រទេសថៃ ដើរចូលស្រុកគេតាមចិត្តចង់ឬ? សុទ្ធតែរាប់លាននាក់ហែរមកចាប់ ហ៊ុន សែន ថ្ងៃ ០៩ (វិច្ឆិកា) … មិនមែនខ្យងទេ។ ឥឡូវខ្លះពួននៅភ្នំក្រវាញ។ អ្នកពួននៅភ្នំក្រវាញ ចេញមកកុំទៅពួននៅក្នុងនឹងទៀត … មកលេងបុណ្យអុំទូកមក។ កុំធ្វើសកម្មភាព។ គេអត់ធ្វើអីទេ។
ប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្ស បន្ទាប់មកផ្តួលរំលំ ធ្វើឱ្យប្រជាជនកម្ពុជាស្លាប់រាប់លាននាក់
ចំណុចនេះ (អ្នកឯង)បានដើរហួសអ្វីដែលជាសិទ្ធបញ្ចេញមតិរបស់អ្នកឯងហើយ។ (អ្នក)ប្រមាថព្រះមហាក្សត្រ ហើយទាមទារចាប់ខ្លួននាយករដ្ឋមន្ត្រី អោយព្រះមហាក្សត្រដាក់រាជ្យ … (ការបញ្ចេញមតិ)នឹងដើរហួសបន្ទាត់ក្រហមហើយ។ អ្នកណាចូលដៃ អ្នកហ្នឹងត្រូវមានទោស … ចេញសារភាពអោយត្រង់ៗមក … ហើយបើមិនចេញទេ ជួបកន្លែងណាគឺចាប់កន្លែងហ្នឹងតែម្តង។ មិត្តភក្តិបរទេស(ក៏គប្បី)ត្រូវយល់ (ថា)នេះយើងខ្ញុំត្រូវគ្រប់គ្រងសភាពការណ៍មួយចាំបាច់ … ច្រើនពេកហើយ ដែលប្រជាជនកម្ពុជាទទួលនូវការឈឺចាប់ដោយសារតែពាក្យប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្ស បន្ទាប់មកគឺផ្តួលរំលំ ធ្វើឱ្យប្រជាជនកម្ពុជាស្លាប់រាប់លាននាក់។ ឥឡូវ យើងខ្ញុំមិនអាចជឿតែទៅលើពាក្យ (ដែល)គ្រាន់តែនិយាយ(ថា)ប្រជាធិបតេយ្យ និងសិទ្ធិមនុស្សទេ។ សិទ្ធិមនុស្សពិតប្រាកដគឺសិទ្ធិរស់រានមានជីវិត សិទ្ធិដែលមិនត្រូវទទួលការគំរាមគំហែងដោយការស្លាប់ ឬក៏ត្រូវរបួសដោយសង្គ្រាមនោះទេ។
យើងគោរពដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យ … ផ្តល់សិទ្ធិឱ្យអ្នកឈ្នះឆ្នោត … មិនមែនដោយដណ្តើមអំណាច
យើងខ្ញុំទម្រាំរកសន្តិភាពបាន ត្រូវចំណាយសាច់ឈាមរាប់មិនអស់ ដើម្បីធានាឱ្យកម្ពុជាមួយមានការឯកភាពទឹកដីលើកដំបូងនៅក្នុងប្រវត្តិសាស្រ្ត។ បើមិននិយាយទៅដល់ ៥០០ឆ្នាំ ទេ ក៏និយាយត្រឹមតែ ១០០ឆ្នាំ បន្ទាប់ពីបារាំងបានចូលដាក់អាណានិគមនៅកម្ពុជា។ ទឹកដីកម្ពុជា តែងតែមានការបែងចែក ក្រុមប្រដាប់អាវុធតែងតែមានច្រើនក្រុម។ យើងខ្ញុំតែងតែយកជីវិតធ្វើដើមទុន ដើម្បីធានាឱ្យជាតិមួយនេះឯកភាព។ ដូច្នេះ ដោយតម្លៃណាក៏ដោយយើងខ្ញុំ ត្រូវធ្វើសកម្មភាពដោយខានមិនបាន។ យើងខ្ញុំមិនទុកឱ្យប្រជាជនកម្ពុជា ស្លាប់ របួស និងព្រាត់ប្រាសនិរាសដូចអតីតកាល ដែលពួកគេបានធ្វើមកលើយើងខ្ញុំនោះទេ … យើងខ្ញុំគោរពដំណើរការប្រជាធិបតេយ្យ។ យើងខ្ញុំនឹងផ្តល់សិទ្ធិឱ្យអ្នកទាំងឡាយណា ដែលឈ្នះឆ្នោតដោយប្រជាធិបតេយ្យ (និង)មិនមែនមកដណ្តើមអំណាច (តាមរបៀបការ)ប្រកាសមកចាប់ខ្លួន ហ៊ុន សែន នៅថ្ងៃទី ៩ (វិច្ឆិកា នោះទេ)។ ចាំមើលថ្ងៃទី ៩ ហ៊ុន សែន ទៅណា? ថ្ងៃទី ៩ មួយហ្នឹងនៅឯប៉ារីសឯណោះ រឿងអីមកចាប់ ហ៊ុន សែន នៅនេះ។ វាដូចជា(គិតថាខ្លួនមាន)កម្លាំងហ្នឹងវាច្រើនហួស។ បើសិនជាអញ្ចឹងមែន ហ៊ុន សែន មិនអាចដើរធ្វើការបានទេក្នុងពេលប្រជុំអាស៊ាន។ មិនមាននរណាមួយដែលលើកនិយាយអំពីបញ្ហាទាក់ទងជាមួយនឹងរឿងកម្ពុជានោះទេ ទាំងក្នុងក្របខ័ណ្ឌអាស៊ាន ទាំងដៃគូអាស៊ាន និងអាស៊ីបូព៌ា … មាននិយាយដល់រដ្ឋ រ៉ាខាញ អំពីបញ្ហា រ៉ូហ៊ីនយ៉ា តែប៉ុណ្ណោះ។ នេះជារឿងកិច្ចការផ្ទៃក្នុងរបស់កម្ពុជា។
អញ្ចឹងទេ សូមកុំភាន់ច្រឡំ បងប្អូនទាំងឡាយមកលេងយ៉ាងសប្បាយ ហើយការប្រគំតន្ត្រីមានដូចរៀងរាល់ឆ្នាំ។ អ្វីដែលរឿងបងប្អូនចំណុះទូកហត់បន្តិច គឺទឹកឆ្នាំនេះនៅក្រោម ៤ ម៉ែត្រ។ ឆ្នាំទៅទឹក ៥ ម៉ែត្រ … តែប៉ុណ្ណឹងទេ។ ចំណុះទូករាងហត់បន្តិច ប៉ុន្តែហត់ក៏ត្រូវតែអុំដែរ អាហ្នឹងគឺជាបច្ចេកទេសនៃការអុំទូក។ សូមបញ្ជាក់អំពាវនាវឱ្យចេញសារភាព នៃអ្នកទាំងឡាយដែលជាប់ពាក់ព័ន្ធ ហើយដែលមានក្នុងបញ្ជីរួចទៅហើយ អ្នកឯងមិនអាចទៅណារួចទេ។ អញ្ចឹង ដើម្បីចៀសវាងកុំឱ្យមានបញ្ហាផ្ទាល់ខ្លួន អ្នកឯងចេញមក យើងនឹងសណ្តោសប្រណី ព្រោះអ្នកឯងបានបោះបង់ចោលនូវផែនការក្បត់ទៅហើយ ផែនការរដ្ឋប្រហារទៅហើយ ផែនការផ្ទួលរំលំទៅហើយ យើងអត់មានយកទោសពៃរ៍ទេ។
មិត្តភក្តិបរទេសសូមយោគយល់ចំពោះកម្ពុជា
រឿងហ្នឹងគឺជារឿងមួយ ហើយមិត្តភក្តិបរទេសសូមយោគយល់ចំពោះកម្ពុជា ព្រោះកម្ពុជាគ្មានជម្រើសណាក្រៅតែពីការពារជីវិតប្រជាជន នៅក្នុងសុខសន្តិភាពមួយ ដែលមិនត្រូវឱ្យបំផ្លាញដោយសារក្រុមមនុស្សមួយក្រុមតូច (ដែល)ធ្វើ(ខ្លួន)ឯងសម្បើមជាង សម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុ ទៅទៀត។ កាលសម្តេចព្រះនរោត្តម សីហនុ ព្រះអង្គយាងចូលមកដល់តំបន់រំដោះនៅក្នុងឆ្នាំ ១៩៧៣ ពេលនោះគ្មានយុទ្ធនាការឃោសនាបែបសព្វថ្ងៃនេះទេ … (ប្រកាសថា)ចូលស្រុក (តែ)យន្តហោះមិនជិះទេ។ ខ្លះថាជិះយន្តហោះ ខ្លះថាជិះកប៉ាល់ទឹក ហើយខ្លះថាជិះដំរី … ឥឡូវបងប្អូនគិតមើលថា មកថ្ងៃ ៧ ដើម្បីឱ្យមកដល់ថៃថ្ងៃ ៨ ថ្ងៃ ៩ ចូលមក ឥឡូវដូរសំបុត្រយន្តហោះចេញថ្ងៃ ៩ ពី សាលដឺហ្គោល មកសុវណ្ណាភូមិបាងកក។ តើវាយ៉ាងម៉េចហ្នឹង? អ្នកគាំទ្រទាំងឡាយជឿជាក់បាន ឬអត់? បន្តិចទៀតនឹងប្រកាសថា នឹងមិនមកទេ ដោយសារថៃមិនឱ្យចូល។ ចុះបើថៃមិនឱ្យចូលម៉េចក៏មិនជិះយន្តហោះមកចុះនៅសៀមរាប ចុះនៅភ្នំពេញ? ម៉េចក៏ចាំបាច់(មក)តាម(ថៃ)ហ្នឹង? ខ្ញុំមិនចង់តមាត់តកអីទេ ក៏ប៉ុន្តែខ្ញុំចង់ពន្យល់ប្រជាជនឯណេះ។
រឿងវាមិនមែនស្រួលទេណា។ ប៉ុល ពត រួមជាមួយត្រីភាគីវាយរដ្ឋកម្ពុជា។ តាមអ្វីដែលខ្មែរក្រហមនិយាយ ពេលសន្និសីទប៉ារីសចាប់ផ្តើមនៅខែ សីហា ឆ្នាំ ១៩៨៩ ពេលនោះ ខ្ញុំទុកមួយក្រុមនៅទីក្រុងប៉ារីស រាប់ទាំង ឯកឧត្តម ចម ប្រសិទ្ធ ដែលនៅក្នុងគណៈកម្មាការទី ៣។ ខ្ញុំត្រឡប់មកប្រទេស ដើម្បីរៀបចំឱ្យកងទ័ពវៀតណាមដកចេញ ជាមួយនឹង ទៀ បាញ់ ត្រូវធ្វើដំណើរទៅទិសពាយព្យ ទៅបាត់ដំបង ទៅបន្ទាយមានជ័យ ទៅសៀមរាម។ ខ្ញុំត្រូវទទួលខុសត្រូវពីរភូមិភាគ។ ពេលនោះខ្មែរក្រេហមបានប្រកាសថាឱ្យតែកងទ័ពវៀតណាមដក រដ្ឋាភិបាល ហ៊ុន សែន ប៉ើងដូចក្រដាស។ នេះកម្លាំងប្រដាប់អាវុធខ្មែរក្រហមមិនធម្មតា បូកជាមួយនឹង ហ៊្វុនស៊ីនប៉ិច ឬក៏ហៅថា កងទ័ព អេអិនអេស និងរណស្សិររំដោះប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ។ ប៉ុន្តែសួរថាវាយដួលទេ។ ឥឡូវខ្លួនឯងមកចាប់ ហ៊ុន សែន អីក៏ស្រួលម្លេះ … អ្នកជឿទៀត (ក៏នៅតែ)ជឿដែរ តែជឿតិចតួច … ថ្ងៃ ៩ (វិច្ឆិកា)ហ្នឹង… តើរដ្ឋាភិបាលមួយ ដែលមានរចនាសម្ព័ន្ធពីលើដល់ក្រោម មានកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ គេអាចធ្វើឱ្យដួលទេ? អញ្ចឹងបានថា អ្នកដែលមិនយល់គឺមិនយល់ទេ … ប៉ុន្តែដឹងមានមុខសញ្ញាមានអស់ហើយ បើមិនចេញក៏អ្នកឯងនឹងរងគ្រោះទៅថ្ងៃក្រោយ។
អ្នកពាក់ព័ន្ធ សូមសារភាព និងចូលមកអុំទុក ទទួលទានអំបុកខ្មែរថែជាតិ …
រឿងនេះមិនមែនចប់ត្រឹមថ្ងៃ ៩ វិច្ឆិកា ទេ។ វានៅមានតភាគ។ ដរាបណា … វាមិនព្រមប្រកាសបញ្ចប់ យើងក៏នៅតែបន្ត។ ដូច្នេះអ្នកគាំទ្រគឺត្រូវតែរងគ្រោះ។ ព្រុសពីក្រៅរបង រួចហើយអ្នកដែលនៅក្នុងរបង អាអ្នកនៅក្រៅរបងវាអត់អីទេ ព្រោះវានៅដេកស្រួលឯណោះ តែអាអ្នកនៅក្នុងរបងបានវាងាប់។ តើសុខចិត្តងាប់តាមវាទេ? មកលេងបុណ្យអុំទូកជាមួយគេទៅ។ បើមិនចេះអុំទូក មកសុំហាត់ហ្វឹកហ្វឺនជាមួយគេ ដើម្បីអុំទូកតែម្តងទៅ អាហ្នឹងបានវាស្រួល។ ស៊ីអំបុក ថ្ងៃ ៩ វិច្ឆិកា ក្រោមពាក្យស្លោក អំបុកខ្មែរ ថែជាតិ សាសនា ព្រះមហាក្សត្រ … សូម្បីតែមហាអំណាចដែលមានកងទ័ពធំៗ គេក៏មិនដែលហ៊ានទៅប្រមាថថា … លើកកងទ័ពទៅប្រទេសនេះវាយឱ្យបាន(ក្នុង)ប៉ុន្មានម៉ោង(ផង) … នេះហ៊ានដាក់កម្មវិធីចាប់ឯងថ្ងៃ ៩ (វិច្ឆិកា)។ ប៉ុន្តែ ឱ្យតែមក(ចាំមើលថាតើ)អ្នកណាចាប់អ្នកណាពិតប្រាកដ។ ដីការតុលាការមានហើយ។ សមត្ថកិច្ចអនុវត្តច្បាប់ត្រៀមបម្រុង ហើយ … ធ្វើទៅលើតែអ្នកដែលមានដីការតុលាការតែប៉ុណ្ណោះ។
ឆ្នាំនេះ នឹងមានបញ្ហាខ្វះអគ្គិសនីប្រើប្រាស់
បញ្ហាទី២ ខ្ញុំសុំយកឱកាសនេះសុំទោសទុកជាមុន ឆ្នាំនេះមានបញ្ហាទៀតហើយ។ ឆ្នាំនេះកម្រិតទឹកទន្លេមេគង្គរបស់យើង នៅស្ទឹងត្រែង ក្រចេះ កំពង់ចាម ជាពិសេសនៅស្ទឹងត្រែង ឡើងទៅផុតប្រកាសអាសន្នដល់ទៅ២ ម៉ែត្រ ក្រចេះជិត ២ ម៉ែត្រ កំពង់ចាមជាង ១ ម៉ែត្រ ប៉ុន្តែបែរនៅខេត្តកណ្ដាល ភ្នំពេញ និងចុះទៅព្រៃវែងទឹកអត់ដល់កម្រិតដែលយើងចង់បាន។ ទឹកនៅទីក្រុងភ្នំពេញមានត្រឹមតែ ៩ ម៉ែត្រ ៥០ លើសឆ្នាំទៅបន្តិច។ ប៉ុន្តែនៅពេលដែលវាធ្លាក់ចុះ វាធ្លាក់ទៅរហូតអត់មានឡើងមកវិញបន្តិចណាសោះ … សូម្បីតែព្យាករណ៍ដោយក្រសួងធនធានទឹកក៏មិនត្រូវដែរ។ ខ្ញុំបានសួរទៅក្រសួងធនធានទឹកថាបុណ្យអុំទូកថ្ងៃ ១០ វិច្ឆិកា តើទឹកនៅ(កំពស់)ប៉ុន្មាន? (ថា)អាចនៅ ៤ម៉ែត្រ២០។ ឥឡូវ ទឹកនៅក្រោម ៤ម៉ែត្រ បាត់ទៅហើយ។
អ្វីដែលជាការកង្វល់ នៅត្រង់ថា វារីអគ្គិសនីរបស់យើង ចាប់ផ្ដើមខ្វះទឹកទៀតហើយ។ តាមតួលេខដែលឯកឧត្តម ស៊ុយ សែម ផ្ញើអោយខ្ញុំ … គឺម្សិលមិញនេះ ការផលិតអគ្គិសនីរបស់យើងដែលមានកម្លាំងផលិតរហូតទៅដល់ ១,៣២៣ មេកាវ៉ាត់ … មានតែ ១៨៤ ទៅ ៦៨៧ មេកាវ៉ាត់ តែប៉ុណ្ណោះ។ ស្ថានភាពនេះមិនទាន់ដល់ខែប្រាំងផង។ អគ្គិសនីរបស់យើងនឹងមានបញ្ហាទៀត។ ពិតហើយ យើងបានបង្កើនថាមពល(ដោយប្រភព)មួយចំនួន ជារោងចក្រដើរដោយធ្យូងថ្ម ដើរដោយពន្លឺព្រះអាទិត្យ និងការនាំចូល។ ខ្ញុំបានជួបឯកឧត្តម ថងលូន ស៊ីសូលីត នាយករដ្ឋមន្រ្តីឡាវអំពីការផ្ដល់ពី ដនសាហុង ២០០ មេកាវ៉ាត់។ ប៉ុន្តែ(កំពស់ទឹកនៅ)ដងសាហុងបច្ចុប្បន្នទាប រុញទួរប៊ីនអត់រួច។ ប៉ុន្តែគាត់ធានាថានឹងរកភ្លើង(ពីប្រភព)ដទៃទៀត អោយយើងបាន២០០ មេកាវ៉ាត់បន្ថែម។ ខ្ញុំថាបងរកពីណាក៏បាន ប៉ុន្តែត្រូវធានារកអោយខ្ញុំ ២០០ មេកាវ៉ាត់។ យើងអាចនឹងស្នើបន្តទិញពីវៀតណាម បន្តទិញពីឡាវ។
ផ្គុំគ្នាការផលិតអគ្គិសនីពីថាមពលទឹក ពន្លឺព្រះអាទិត្យ ធ្យូងថ្ម ឧស្ម័ន និងឥន្ធនៈ
ខ្ញុំបានជម្រាបជូនបងប្អូនកាលពីពេលមុនថា (ម៉ាស៊ីនផលិត)អគ្គិសនីដែលយើងទិញ … ដើម្បីត្រៀមបម្រុងដោះស្រាយ(សំរាប់តម្រូវការនៅ)ទីក្រុងភ្នំពេញ ៤០០ មេកាវ៉ាត់ តាមការគ្រោងទុក នៅចុងខែមេសា អាចរួច(រាល់ហើយ)។ យើងបានចេញលុយជិត ៤០០ លានដុល្លារ ទិញម៉ាស៊ីនអគ្គិសនីពីអាល្លឺម៉ង់ចំនួន ២០០ ម៉េកាវ៉ាត់ ទិញពីហ្វាងឡង់ចំនួន ២០០ មេកាវ៉ាត់ សរុបចំនួន ៤០០មេកាវ៉ាត់ យកមកដាក់ជាប់នៅ(ស្រុក)ល្វាឯម។ កាលណាខ្វះភ្លើង រុញចរន្តចូលទីក្រុងភ្នំពេញភ្លាម។ ខ្វះ ១០ (មេហ្គាវ៉ាត់) បញ្ចេញ ១០ (មេហ្គាវ៉ាត់) … ខ្វះ ១០០ (មេហ្គាវ៉ាត់) បញ្ចេញ ១០០ (ព្រោះយើងមាន)រហូតដល់ ៤០០ មេកាវ៉ាត់។ យើងអាចធានាថាភ្នំពេញមិនត្រូវកាត់ភ្លើងទេ ក៏ប៉ុន្តែការរៀបចំវាត្រូវការពេល។ យើងបានបញ្ជាទិញនៅក្នុងខែ ០៦ ឬខែ០៧ ដែលយើងចុះកុងត្រា។ ត្រូវការពេលដើម្បីតំឡើង។
(សំរាប់ទីតាំងតម្លើង) ដីពេលនោះយើងបានដោះស្រាយហើយ ប៉ុន្តែស្រាប់តែមានគណៈប្រតិភូគណបក្សនៅក្នុងក្រុមឧត្តមក្រុមប្រឹក្សាពិគ្រោះយោបល់ទៅលើករឿងនឹង។ ខ្ញុំក៏មិនបានពិនិត្យ ព្រោះ ឈឹម ផលវរុណ និង ប៊ិន ឈិន ចេះតែដាក់ទៅ ថាទុកអោយអាជ្ញាធរដោះស្រាយទំនាស់ដីធ្លីចុះទៅដោះ។ ករណីហ្នឹង ត្រូវចេញអស្សាមីរណ៍ដោះ … ឥឡូវយើងនៅតែខិតខំ។ ខ្ញុំសុំផ្ដល់យោបល់ឯកឧត្តម ស៊ុយ សែម អាចនឹងបង្កើនការធ្វើការទាំងយប់ទាំងថ្ងៃ ដើម្បីអោយអគ្គិសនីរបស់យើង ៤០០ មេកាវ៉ាត់ អាច(រួចរាល់)លឿនជាងមុន។ កុំធ្វើការតែថ្ងៃ យើងធ្វើការទាំងថ្ងៃទាំងយប់ដាក់វេនគ្នា។ បង្កើនចំនួនកម្មករដើម្បីចូលធ្វើការ … ព្រោះការកាត់ភ្លើងនៅទីក្រុងភ្នំពេញលំបាកណាស់។ សូមអំពាវនាវចំពោះម្ចាស់សណ្ឋាគារទាំងឡាយដែលមានម៉ាស៊ីនខ្លួនឯង នៅពេលដែលមានការចាំបាច់ ហើយត្រូវកាត់ភ្លើងត្រូវប្រើប្រាស់ម៉ាស៊ីននឹងបណ្ដោះអាសន្នសិន ទម្រាំដល់រដ្ឋរឹងដៃរឹងជើង … យើងផ្គត់ផ្គង់(ចរន្តបម្រុង)នេះចូល។ ចាប់ពីខែឧសភាទៅ យើងដោះស្រាយបានបញ្ហា។ មិនមានការកាត់ភ្លើងទេ ព្រោះ ៤០០ មេកាវ៉ាត់ អាចគ្រប់គ្រាន់ …. សូម្បីតែ(ថាការ)ផ្គត់ផ្គង់ពីខាងក្រៅចូលមករាជធានីភ្នំពេញ បានត្រឹម ៣០% ឯ៧០% ទៀត(បំពេញ)ដោយកម្លាំងម៉ាស៊ីនប្រើប្រាស់ប្រេងខ្មៅ (ក៏ដោយ) …
នេះជាចំណុចដែលយើងត្រូវមើលឃើញទុកអោយហើយ។ ខ្ញុំសុំអភ័យទោស សុំការអធ្យាស្រ័យ (តែ)កត្តាធម្មជាតិវាដូច្នេះឯង។ វារីអគ្គិសនី កាលណាអត់ទឹកគឺវាអត់ដើរ។ ហ្នឹងម្ខាង។ ដល់ពន្លឺព្រះអាទិត្យមានពន្លឺទើបវាមានភ្លើង ដល់អស់ពន្លឺភ្លើងវាតិចដែរ។ រឿងវាអញ្ចឹងបានជាត្រូវផ្គុំគ្នា រវាងវារីអគ្គិសនី ពន្លឺព្រះអាទិត្យ និងម៉ាស៊ីនប្រើដោយធ្យូងថ្ម ប្រើដោយឧស្ម័ ននិងប្រើប្រេងឥន្ធនៈ។ នេះជាបញ្ហាមួយដែលត្រូវដោះស្រាយ ដែលសុំអធ្យាស្រ័យទុកជាមុន ហើយសុំប្រកាសអោយការខិតខំរបស់យើងបន្តទៀត។
ទិវាហូបអំបុក ធ្វើអោយអំបុក ដូង ចេក ទឹកត្នោត ស្ករផែនឡើងថ្លៃ
មួយទៀតការប្រមូលផលកសិកម្មរដូវវស្សាក៏បានចាប់ផ្ដើមជាមួយនឹងស្រូវប្រាំងកំពុងបន្តធ្វើ។ ឆ្នាំនេះក៏យើងធ្វើលើសផែនការកំណត់។ បើទោះបីមានបុណ្យមានទានយ៉ាងម៉េច ក៏យើងនៅតែបន្តការខិតខំទៅលើវិស័យកសិកម្មរបស់យើងជាបន្តទៀត។ ស្រូវឆ្នាំនេះក៏សម្បូរណ៌ ហើយអំបុកឆ្នាំនេះក៏សម្បូរដែរ។ ទិវាអំបុកធ្វើអោយអំបុកឡើងថ្លៃ ដូងឡើងថ្លៃ ចេកឡើងថ្លៃ ទឹកត្នោតក៏ឡើងថ្លៃ ព្រោះទឹកត្នោតជាមួយអំបុកចំណាប់តើ។ ស្ករផែនក៏ឡើងថ្លៃដែរ។ ខ្ញុំគិតថាគួរធ្វើនំអន្សមឬគួរធ្វើអី? ទីចុងបំផុតចំពេលនឹងស៊ីអំបុក ហើយអំបុកមិនមែនត្រូវការស្រូវក្នុងជង្រុកមកទេ គឺត្រូវការស្រូវថ្មីដាក់មកឈ្ងុយតែម្ដង។ សូមអំពាវនាវចំពោះចំណុះទូកទាំងឡាយមុនមកអុំទូក ត្រូវគិតមើលស្រូវអោយហើយចាំមក បើមិនអញ្ចឹងទេ អុំទូករួចហើយទៅវិញស្រូវស្កក។ អ្នកមកអុំទូក ភាគច្រើនគាត់ធ្វើស្រូវប្រដេញទឹក។ មួយផ្នែកណានោះធ្វើស្រូវវស្សា ហើយកំពុងដល់ច្រូតដែរ …។
អាស៊ានមិនជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងគ្នា
… សុំកុំបារម្ភអំពីសន្តិសុខនៅទីក្រុងភ្នំពេញ។ ការជ្រួលច្របល់ណាមួយវាមិនអាចកើតមានទេ ហើយ ហ៊ុន សែន ក៏មិនមែនជាអ្នកអោយគេចាប់ដែរ។ អ្នកណាចាប់អ្នកណា? រាជរដ្ឋាភិបាលមានច្បាប់ចាប់អ្នកដែលប្រព្រឹត្តខុស។ អញ្ចឹងយើងអត់គម្រាមអ្នកណាទេ។ ហ្នឹងរឿងច្បាប់ទម្លាប់។ រួចថា ហ៊ុន សែន ភ្លើអញមិនមែនកាន់លិខិតឆ្លងដែនខ្មែរឯណា។ អញកាន់លិខិតឆ្លងដែនបារាំង។ (និយាយ)អញ្ចឹង(អ្នក)នេះលះបង់សញ្ជាតិបាត់ទៅហើយ។ កាន់អីកាន់ទៅ។ ឥឡូវ ជាក់ស្ដែងនៅឥណ្ឌូនេស៊ី និងនៅម៉ាឡេស៊ីយប់មិញនេះ កាន់លិខិតឆ្លងដែនអាមេរិកទេ តែគេបណ្ដេញចេញពីស្រុកគេ។ ហើយមិនអោយចូលនៅម៉ាឡេដែរ។ គេសហការជាមួយកម្ពុជា ដែលជារដ្ឋនៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌអាស៊ានជាមួយគ្នា ដែលមិនជ្រៀតជ្រែកកិច្ចការផ្ទៃក្នុងគ្នា។ ខ្ញុំដឹងថាប្រទេសមួយចំនួនមិនអោយចូលទេ។ ប្រទេសនៅក្រៅតំបន់។ តែខ្ញុំមិនចាំបាច់បញ្ចេញឈ្មោះទេ។ គេគ្រាន់តែលួចប្រាប់យើងថាចង់ធ្វើដំណើរទៅប្រទេសគេ តែគេមិនអោយចូល។ គេយល់ …។
[បញ្ចប់សេចក្ដីអធិប្បាយ ២]
ក្នុងនាមរាជរដ្ឋាភិបាល ខ្ញុំសូមអំពាវនាវដល់ថ្នាក់ដឹកនាំ និង មន្ត្រីរាជការនៅគ្រប់ក្រសួង-ស្ថាប័ន កងកម្លាំងប្រដាប់ឤវុធ និងឤជ្ញាធរដែនដីគ្រប់លំដាប់ថ្នាក់ ដៃគូអភិវឌ្ឍ សង្គមស៊ីវិល អង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាល និងវិស័យឯកជន សូមបន្តផ្តល់កិច្ចសហការ និងការគាំទ្រគ្រប់បែបយ៉ាងឱ្យកាន់តែសកម្ម ដើម្បី ក្រសួងផែនការឤចដំណើរការតាមដាន ត្រួតពិនិត្យការអនុវត្តនិង រៀបចំគោលនយោបាយជាតិ ត្រួតពិនិត្យ និងវាយតម្លៃផែនការ យុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍជាតិ ២០១៩- ២០២៣ ទទួលបានជោគជ័យ និងមានប្រសិទ្ធភាពខ្ពស់ ។
ជាទីបញ្ចប់ ជាមួយនឹងការប្រកាសផ្សព្វផ្សាយ និងការ ដាក់ឱ្យអនុវត្ត ផែនការយុទ្ធសាស្ត្រអភិវឌ្ឍជាតិ ២០១៩- ២០២៣ ជាផ្លូវការ ខ្ញុំសូមជូនពរសម្តេច ឯកឧត្តម លោកជំទាវ លោក លោកស្រីទាំងអស់ សូមប្រកបដោយពុទ្ធពរ និងពរទាំង ៥ ប្រការ ឤយុ វណ្ណៈ សុខៈ ពលៈ និង បដិភាណៈ កុំបីឃ្លៀងឃ្លាតឡើយ៕
