សម្ដេចតេជោ ហ៊ុន សែន៖ រដ្ឋធម្មនុញ្ញ គឺជាច្បាប់កំពូលនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា

ភ្នំពេញ ថ្ងៃទី២៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៩ — ក្នុងឱកាសអបអរសាទរខួប២៦ឆ្នាំ នៃទិវាប្រកាសឱ្យប្រើប្រាស់រដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជានោះ ប្រ​​មុខ​រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន បាន​មានប្រសា​ស​ន៍​ថា​ រដ្ឋធម្មនុញ្ញគឺជាច្បាប់កំពូលនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ច្បាប់ និងសេចក្តីសម្រេចទាំង​ឡាយ​នៃ​ស្ថាប័ននានារបស់រដ្ឋ ត្រូវស្របទៅនឹងរដ្ឋធម្មនុញ្ញជាដាច់ខាត។

នៅលើបណ្ដាញទំនាក់ទំនងសង្គមហ្វេសប៊ុក នាថ្ងៃទី ២៤ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៩ សម្ដេច​តេ​ជោ​នាយករដ្ឋមន្ត្រីបានសរសេរថា នៅថ្ងៃទី២៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៩ គឺជាខួបទី ២៦ឆ្នាំ ដែលកម្ពុជាបាន​ប្រ​កា​សឱ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការនូវរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។ សម្ដេចតេជោបានលើកឡើងថា ផ្តើមចេញពីកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងប៉ារីស ស្តីពីដំណោះ​ស្រាយ ​រួ​ម​បញ្ចប់នូវវិបត្តិកម្ពុជា ដែលប្រព្រឹត្តទៅនៅ ថ្ងៃទី២៣ ខែតុលា ឆ្នាំ ១៩៩១ គឺកម្ពុជា បានផ្លាស់​ប្តូរ​ចូលទៅក្នុងរបត់ប្រវត្តិសាស្ត្រថ្មីមួយ ដោយមានការឯកភាពផ្ទៃក្នុងការដោះ​ស្រាយបញ្ហា​ន​យោ​បាយ ដោយកម្ពុជាបានឯកភាពគ្នារៀបចំការបោះឆ្នោត នៅក្នុង ខែ ឧសភា ឆ្នាំ១៩៩៣ ដែ​ល​​មានការគាំទ្រពីអង្គការសហប្រជាជាតិ អ៊ុនតាក់ (UNTAC)។ បន្ទាប់មក រដ្ឋធម្មនុញ្ញជាតិ ក៏​ត្រូ​វ​បានបង្កើតឡើងជាប្រវត្តិសាស្ត្រនៅក្នុងឆ្នាំ១៩៩៣។ នៅថ្ងៃទី២៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ១៩៩៣ នៅ​​ក្នុ​​ង​​មហាប្រាសាទទេវាវិនិច្ឆ័យ នៅក្នុងព្រះបរមរាជវាំង ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្តេចព្រះ នរោ​ត្ត​ម​ សីហនុ អតីតមហាវីរក្សត្រ ព្រះបរមរតនកោដ្ឋ ព្រះអង្គបានឡាយព្រះហត្ថលេខា​លើ​ព្រះ​រា​ជ​ក្រ​ម ប្រកាសឱ្យប្រើរដ្ឋធម្មនុញ្ញ នៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាជាផ្លូវការ។

ជាមួយគ្នានេះ នៅថ្ងៃទី២៤ ខែកញ្ញា គឺ​ជា​​ថ្ងៃកំណើតរដ្ឋធម្មនុញ្ញ ឆ្នាំ១៩៩៣ដែលមកដល់ ឆ្នាំ២០១៩ គឺរដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញកម្ពុជា មានអា​យុ​កា​ល​២៦ឆ្នាំហើយ។ សម្ដេចតេជោបានគូសបញ្ជាក់ថា រដ្ឋធម្មនុញ្ញ គឺជាច្បាប់កំពូល​នៃព្រះ​រា​ជា​ណា​​ចក្រកម្ពុជា ហើយច្បាប់ និងសេចក្តីសម្រេចទាំង​ឡាយនៃ​ស្ថាប័ននានារបស់រដ្ឋ ត្រូវស្របទៅ​នឹ​ង​​រដ្ឋធម្មនុញ្ញជាដាច់ខាត។ សម្ដេចតេជោបានលើក​​ឡើងថា ចំណុចសំខាន់ៗបំផុតមួយចំនួនដែលបានចែងច្បាស់​នៅក្នុងរដ្ឋ​ធម្ម​នុ​ញ្ញមានដូច​​ជា កម្ពុជាត្រូវគោរពដាច់ខាតនូវរបបរាជានិយមអាស្រ័យរដ្ឋធម្មនុញ្ញ របប​ប្រ​ជា​ធិប​តេយ្យ សេរី​ពហុបក្ស។ សម្ដេចតេជោបានបន្ថែមថា ​រដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា បានចែងអំពីគោលការណ៍​នៃការបែង​ចែក​អំ​ណា​ចដាច់ដោយឡែកពីគ្នា គឺអំណាចនីតិប្បញ្ញត្តិ នីតិប្រតិបត្តិ និង តុលាការ​ហើយ​ក៏​បា​នអ​នុ​ម័​តនូវសិទ្ធិជាមូលដ្ឋានរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ និងគោលការណ៍នីតិរដ្ឋជាដើម៕

ដោយ ជឹម ណារី

ពត៌មានទាក់ទង

ពត៌មានផ្សេងៗ