បាងកក ថ្ងៃទី០៣ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៩ — សម្ដេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា រួមនិងបណ្ដាប្រមុខរដ្ឋ-ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេស ជាសមាជិកអាស៊ាន បានអញ្ជើញចូលរួមក្នុងពិធីបើកកិច្ចកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី៣៥ និងកិច្ចប្រជុំកំពូលពាក់ព័ន្ធនានា ដែលបានប្រារព្ធពិធីបើកជាផ្លូវការ នាព្រឹកថ្ងៃទី០៣ វិច្ឆិកា ឆ្នាំ ២០១៩ នៅមជ្ឈមណ្ឌលពិព័រណ៍ និងសន្និបាតអ៊ីមផែក ជាយរាជធានីបាងកក ក្នុងខេត្តនុនថាក់បូរី ព្រះរាជាណាចក្រថៃ។
ប្រភពពីអ្នកយកព័ត៌មានរបស់ទូរទស្សន៍ជាតិកម្ពុជាបានឱ្យដឹងថា ព្រះចៅស៊ុលតង់ សម្តេច ឯកឧត្តម លោកជំទាវ ប្រមុខរដ្ឋ-ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសអាស៊ាន និងលោកជំទាវ រួមទាំងឯកឧត្តមអគ្គលេខាធិការអាស៊ាន ត្រូវបានទទួលនូវការស្វាគមន៍យ៉ាងស្និទ្ធស្នាលរាក់ទាក់បំផុត ពីសំណាក់ ឯកឧត្តម ឧត្តមសេនីយ៍ ប្រាយុទ្ធ ចាន់អូចា នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃព្រះរាជាណាចក្រថៃ និងជាប្រធានកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី៣៥និងលោកជំទាវ។
ក្នុងសន្ទរកថា ថ្លែងក្នុងពិធីបើកកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី៣៥ និងកិច្ចប្រជុំកំពូលពាក់ព័ន្ធនានា ឯកឧត្តម ប្រាយុទ្ធ ចាន់អូចា នាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃ បានស្វាគមន៍យ៉ាងកក់ក្តៅចំពោះវត្តមានមេដឹកនាំនិងប្រតិភូនៃបណ្ដាប្រទេសទាំងអស់ដែលបានមកចូលរួមក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី ៣៥ នេះហើយ ឯកឧត្តមបានគូសបញ្ជាក់ថា នៅពេលពិធីបើកកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី ៣៤ ឯកឧត្តមបានលើកឡើងអំពីភ្លេងអាស៊ាន អាស៊ានវ៉េ ដើម្បីឱ្យទាំងអស់គ្នា ពិនិត្យឡើងវិញនូវសេចក្តីក្លាហាន ដើម្បីបង្កើតសហគមន៍អាស៊ាន ដែលមានប្រជាជនមានចំណូលដែលមិនបោះបង់ចោលអ្នកណាម្នាក់ ហើយឆ្ពោះទៅអនាគតព្រមគ្នា គឺរួមចិត្តជាមួយគ្នា ដើម្បីបោះជំហានទៅមុខប្រកបដោយនិរន្តរភាព ហើយនៅពេលនោះគឺយើងបង្កើតបានលទ្ធផលជាច្រើនតាមចក្ខុវិស័យអាស៊ានដើម្បីនិរន្តភាព។
ឯកឧត្ដមបានបន្តថា បច្ចុប្បន្នអាស៊ាននិងពិភពលោក កំពុងតែប្រឈមនិងបញ្ហាភាពមិនច្បាស់លាស់ជាច្រើន មិនថាផ្នែកសេដ្ឋកិច្ចដែលកំពុងធ្លាក់ចុះ ដែលឆ្នាំនេះហាក់ដូចជាមានការលូតលាស់តិចតួច ហើយការប្រកួតប្រជែងខាងភូមិសាស្ត្រនយោបាយទាំងកម្រិតពិភពលោកនិងតំបន់ ក៏បានបង្ហាញឱ្យឃើញពីជម្លោះរវាងបណ្ដាប្រទេសផ្សេងៗទាំងភេរវកម្មឆ្លងដែន និងបច្ចេកវិទ្យា។
ជាងនេះទៀត ការវិវត្តន៍យ៉ាងលឿនការផ្លាស់ប្តូរធាតុអាកាស រួមទាំងបញ្ហាសំរាមនៅក្នុងសមុទ្រ ត្រូវទាមទារឱ្យពួកយើងរួមដៃគ្នាយ៉ាងជិតស្និទ្ធ ដើម្បីដោះស្រាយធ្វើឱ្យតំបន់របស់យើង សម្រេចឱ្យបាននូវការប្រឈមទាំងនេះ។
ឯកឧត្ដមនាយករដ្ឋមន្ត្រីថៃគូសបញ្ជាក់ថា មិត្តភាពរបស់អាស៊ាន ជាមួយនឹងសហគមន៍អន្តរជាតិ ក្នុងការរួមចិត្តគ្នាបន្តស្នាដៃរបស់អាស៊ាន ដែលបង្កើតបានក្នុងកិច្ចប្រជុំកំពូលកន្លងមក អាស៊ានមិនធ្វើសត្រូវជាមួយនឹងអ្នកណា ដែលកើតឡើងក្នុងតំបន់និងពិភពលោក ហើយនឹងធ្វើឱ្យមាននិរន្តភាពគ្រប់ទិដ្ឋភាពទាំងអស់ក្នុងវិស័យផ្សេងៗ ការបង្កើតឱ្យមានបរិស្ថានល្អ ជីវភាពសន្តិភាពទន្ទឹមជាមួយនឹងការពង្រឹងផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងការអភិវឌ្ឍប្រកបដោយនិរន្តភាព។
ពេលនេះពួកយើងនឹងជំរុញឱ្យមានស្ថេរភាព បង្កើតបាននូវជំនឿទុកចិត្តគ្នាទៅវិញទៅមក គឺការគោរពគ្នាទៅវិញទៅមក ការជឿជាក់គ្នាទៅវិញទៅមក និងការស្វែងរកផលប្រយោជន៍រួមគ្នា។
ក្រៅពីនេះយើងត្រូវគោរពច្បាប់បទដ្ឋានផ្សេងៗដែលមានស្រាប់ ដូចជាសន្ធិសញ្ញាមិត្តភាពនិងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការនានា យកមកប្រើក្នុងបរិបទដ៏ទូលំទូលាយនៅក្នុងអាស៊ាន ដើម្បីឆ្លុះបញ្ចាំងឱ្យឃើញការអនុវត្តនូវគោលការណ៍ស្ថាប័នរឹងមាំ ដែលមានប្រជាជនជាស្នូល រួមជាមួយនឹងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការជាមួយដៃគូនឹងសម្រេចឱ្យបានCOCស្ដីពីសមុទ្រចិនខាងត្បូង ក៏ ដូចជាទំនាក់ទំនងរវាងអាស៊ាននិងសហរដ្ឋអាមេរិកជាដើម។
អាស៊ានចាំបាច់ត្រូវតែមានផែនការ ដើម្បីសម្រេចសេដ្ឋកិច្ចប្រកបដោយភាពរឹងមាំ ដែល មានការចូលរួមពីគ្រប់ភាគី ដោយគ្មានការបោះចោលអ្នកណាម្នាក់ឡើយនៅថ្ងៃក្រោយ។ ការអ ភិវឌ្ឍន៍ធនធានមនុស្សនិងការថែរក្សាបរិស្ថានជាពិសេសដោះស្រាយសំរាមក្នុងសមុទ្រ
បញ្ហាផ្សែងពុលអាកាស ដែលកំពុងគ្របដណ្តប់ បញ្ហានៃការនេសាទសមុទ្រ ក្នុងតំបន់ប្រក បដោយនិរន្តរភាព ដែលទាំងអស់នេះត្រូវពឹងផ្អែកលើកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរបស់អាស៊ាន និង បណ្តាប្រទេសជាមិត្ត។
ឯកឧត្ដមបានបន្ថែមទៀតថា ឆ្នាំកន្លងមកយើងសម្រេចបានស្នាដៃជាច្រើន ហើយឆ្នាំ នេះអា ស៊ាននឹងបើកមជ្ឈមណ្ឌល៨ ក្នុងចំណោមមជ្ឈមណ្ឌល ៧នោះទី ១ មជ្ឈមណ្ឌលអាស៊ាន សម្រាប់មនុស្សចាស់ជរា និងមជ្ឈមណ្ឌលអាស៊ានសម្រាប់ការសិក្សានិងការពិភាក្សាអំពី ការអភិវឌ្ឍ ប្រកបដោយនិរន្តរភាពប្រយោជន៍របស់មនុស្សគ្រប់គ្នានៅក្នុងតំបន់ និងសម្រាប់ កូនចៅរបស់ពួកយើងតទៅអនាគត។
នៅក្នុងពិធីបើកកិច្ចកិច្ចប្រជុំកំពូលអាស៊ានលើកទី៣៥ និងកិច្ចប្រជុំកំពូលពាក់ព័ន្ធនានា ព្រះចៅស៊ុលតង់ សម្តេច ឯកឧត្តម លោកជំទាវ ប្រមុខរដ្ឋ-ប្រមុខរដ្ឋាភិបាលនៃប្រទេសអាស៊ាន រួមទាំងឯកឧត្តមអគ្គលេខាធិការអាស៊ាន បានអញ្ជើញជូនពានរង្វាន់ដល់ឥស្សរជនឆ្នើមអាស៊ានដែលបានចូលរួមចំណែកយ៉ាងសកម្មដល់ដំណើរការរបស់អាស៊ាន ក្នុងរយ:ពេលកន្លងមក៕