សុន្ទរកថា សម្តេចអគ្គមហាសេនាបតីតេជោ ហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាថ្លែងនៅក្នុងពិធីសម្ភោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាផ្លូវការនូវឯកសារ «គោលនយោបាយជាតិស្តីពីមនុស្សវ័យចាស់ ២០១៧-២០៣០»
វិមានសន្តិភាព ថ្ងៃព្រហស្បត្តិ៍ ២ កើត ខែមាឃ ឆ្នាំរកា ព·ស ២៥៦១ រាជធានីភ្នំពេញ ថ្ងៃទី ១៨ ខែ មករា ឆ្នាំ ២០១៨
– សម្តេច ឯកឧត្តម លោកជំទាវ លោក លោកស្រី, ភ្ញៀវកិតិយសជាតិ-អន្តរជាតិ
– អង្គពិធីទាំងមូលជាទីមេត្រី !
ថ្ងៃនេះ ខ្ញុំពិតជាមានសេចកីរីករាយ ដោយបានចូលរួមកុងពិធីសម្ភោធ ដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ឯកសារ «គោលនយោបាយ ជាតិស្តីពីមនុស្សវ័យចាស់ ២០១៧-២០៣០» នាពេលនេះ ។ ជាបឋម ខ្ញុំសូមសម្តែងនូវការស្វាគមន៍ចំពោះវត្តមានសម្តេច ឯកឧត្តម លោកជំទាវ អស់លោក លោកស្រី, ភ្ញៀវកិត្តិយសជាតិ-អន្តរជាតិ ដែលបានចូលរួមនៅក្នុងពិធីនាថ្ងៃនេះ ។ ឆ្លៀតក្នុងឱកាសនេះ ខំសូមសំដែងនូវការកោតសរសើរ និង វាយតម្លៃខ្ពស់ចំពោះឯកឧត្តម ឆាយ ថន ទេសរដ្ឋមន្រី រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងផែនការ និង ឯកឧត្តម វង សូត រដ្ឋមន្រីក្រសួងសង្គមកិច្ច អតីតយុទ្ធជន និង យុវនីតិសម្បទា ព្រមទាំងថ្នាក់-ដឹកនាំ, មន្ត្រីជំនាញញក់ព័ន្ធ ក្នុងក្របខណ្ឌនៃក្រុមការងារអន្តរក្រសួង របស់រាជរដ្ឋាភិបាល ដែលបានខិតខំរៀបចំតាក់តែង ឯកសារគោលនយោបាយដ៏មានសារៈសំខាន់នេះឡើង សំដៅជួយកសាងសំណាញ់សុវតិភាពមួយ និង អភិវឌ្ឍនូវប្រព័ន្ធគាំពារ សង្គមដល់មនុស្សចាស់នៅក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកមុជា ប្រកបដោយសង្គតិភាពទៅនឹងស្ថានភាពវិវឌ្ឍនៃសង្គមជាតិ និង បំណងប្រាថ្នាប្រជាជនយើង ។
ជាការពិត គោលនយោបាយជាតិស្តីពីមនុស្សវ័យចាស់ ២០១៧-២០៣០ នេះ គឺជាការបើកទំព័រប្រវត្តិសាស្តថ្មីនៃ ការអភិវឌ្ឍប្រព័ន្ធគាំពារសង្គមមួយ ដោយផ្តោត លើការគាំពារមនុស្សចាស់នៅកម្ពុជា ដែលឆើយតបទៅនឹងតម្រូវការជាក់ស្តែង របស់ពួកគាត់ កុងបរិការណ៍នៃការផ្លាស់ប្ដូរយ៉ាងឆាប់រហ័សនៃប្រជាសាស្ត្រ និង ដំណើរការអភិវឌ្ឍសង្គម- សេដ្ឋកិច្ចជាតិ ។
ការលើកឡើងបែបនេះ មិនមែនមានន័យថា យើងទើបចាប់ផើមយកចិត្តទុកដាក់ លើការងារនេះទេ ។ ជាក់ស្តែង ចាប់ពីក្រោយថ្ងៃរំដោះ ៧ មករា ១៩៧៩ រហូតមកដល់បចុប្បន្ន, កម្ពុជាតែងបានយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់ ចំពោះការស្តារ, កសាង និងអភិវឌ្ឍប្រទេស, ទោះបីនៅពេលនោះ ប្រទេសជាតិក្នុងស្ថានភាពមានសន្តិភាពផង និងសង្គ្រាមផង ព្រមទាំងត្រូវមជ្ឈដ្ឋាន ខាងក្រៅមួយចំនួនហ៊ុំព័ទ្ធខាងនយោបាយ និង សេដ្ឋកិច្ច យ៉ាងអយុត្តិធម៌ និង អមនុស្សធម៌ថែមទៀត ។ ភារកិច្ចចំបងរបស់យើង នៅពេលនោះ គឺដៃម្ខាងខិតខំស្តារសេដ្ឋកិច្ច, កសាងសង្គម និងជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជនឡើងវិញពីបាតដៃទទេហើយ ដៃម្ខាងទៀតត្រូវប្រយុទ្ធទប់ស្កាត់មិនឱ្យរបបប៉ុលពត វិលមកវិញបាន ហើយជាបន្តបន្ទាប់កម្ពុជាសម្រេចបាននូវវឌ្ឍនភាពគួរ ឱ្យកត់សម្គាល់ ។
ក្នុងស្មារតីនេះ «គោលនយោបាយជាតិសីពីមនុស្សវ័យចាស់ ២០១៧-២០៣០» គឺជាផែនទីបង្ហាញផូវរយៈពេលវែង ទៅមុខ លើការគិតគូរដល់មនុស្សវ័យចាស់ តាមរយៈការដាក់ចេញនូវផែនការយុទ្ធសាស្ត្រ សំដៅធានាឱ្យបាននូវសន្តិសុខ ប្រាក់ចំណូល, កាត់បន្ថយភាពងាយរងគ្រោះផ្នែកសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ របស់ប្រជាជនវ័យចាស់ ព្រមទាំងលើកកម្ពស់សុខុមាលភាពរបស់ពួកគាត់ប្រកបដោយសមធម៌, ពង្រឹងសាមគ្គីភាព និងភាពសុខដុមរមនានៅក្នុងសង្គមជាតិ ។ នេះជាកិច្ចការថ្មីមួយ ដែលកម្ពុជាចាំបាច់ត្រូវគិតគូរយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់ បើទោះបីជាកន្លងមកបញ្ហាមនុស្សចាស់ មិនដែលបង្កផលលំបាកជាបន្ទុកធ្ងន់ធ្ងរដល់រាជរដ្ឋាភិបាល ហើយក្នុងសង្គមខ្មែរមនុស្សចាស់ត្រូវបានថែទាំក្នុងគ្រួសារ, មនុស្សចាស់ មានវត្តឤរាមជាទីពឹង ដែលប្រការទាំងនេះ បានកើតមានរាប់សិបជំនាន់មកហើយ ។ នេះជាការគិតគូរបន្ថែម លើតថភាព នៃសង្គមខ្មែរយើងខណៈដែលប្រជាជនខ្មែរតែងឱ្យតម្លៃខ្ពស់ចំពោះកតញូតា ពិសេសរវាងកូនចៅ និងឪពុកម្តាយ, ជីដូនជីតា, សិស្ស និងគ្រូជាដើម ដោយក្នុងសង្គមខ្មែរយើងកូនចៅមានកាតព្វកិច្ចជាប្រពៃណី ត្រូវធ្វើកិច្ចតបស្នងសងគុណ ចំពោះអ្នកមានគុណ ពិសេសឪពុកម្តាយដែលតែងមានព្រហ្មវិហារធម៌ចំពោះកូនចៅ ពេលកូនចៅនៅក្នុងបន្ទុករបស់ខួន ។ ក្នុងនោះដែរ សង្គមខ្មែរដែលកាន់ព្រះពុទ្ធសាសនាតែងបង្កឱកាសឱ្យប្រជាជន ពិសេសអ្នកមានវ័យចំណាស់ឤចជ្រកកោន, ស្នាក់ឤស្រ័យ, សមាទានសីលជាដើម ក្នុងវត្តឤរាមដោយវត្តឤរាមតែងបានផ្តល់ជាជម្រកដ៏ស្ងប់ និងភាពសុខសាន្ត សម្រាប់ មនុស្សចាស់ ។
ជាការពិតដោយសារ «នយោបាយឈ្នះឈ្នះ» ដែលជាកូនសោរគន្លិះស្រង់កម្ពុជាឱ្យរួចចាកផុតទាំងស្រុងពីសង្គ្រាម រ៉ាំរ៉ៃអស់រយៈពេលរាប់សិបឆ្នាំកន្លងមក ហើយបាននាំកម្ពុជាឱ្យទទួលបានយ៉ាងពេញលេញនូវសុខសនិភាព, ការបង្រួបបង្រួមជាតិ, ស្ថិរភាពនយោបាយ និងសណ្តាប់ធ្នាប់សង្គម ដែលជាបុរេលក្ខខណ្ឌដ៏ចាំបាច់មិនឤចខ្វះបាន សម្រាប់ការអភិវឌ្ឍ សង្គម និងសេដ្ឋកិច្ចជាតិ ។ ផ្អែកលើមូលដ្ឋាននេះ ក្នុងអំឡុងពេលពីរទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ កម្ពុជាសម្រេចបាននូវកំណើន សេដ្ឋកិច្ចក្នុងអត្រាជាមធ្យមប្រមាណ ៧,៧% កុងមួយឆ្នាំ ហើយក៏សម្រេចបាននូវវឌ្ឍនភាពខ្ពស់ក្នុងការកាត់បន្ថយអត្រានៃ ភាពក្រីក្រ ។ នេះ ជាដំណាក់កាលដ៏ល្អប្រសើរក្នុងស្មារតីសាមគី្គជាតិ និង ក្នុងខណៈដែលកម្ពុជាកំពុងសមាហរណកម្មខួន យ៉ាងសកម្មទៅក្នុងតំបន់ និងពិភពលោក ដែលធ្វើឱ្យកម្ពុជាមានឱកាសកាន់តែច្រើន និងបោះជំហានទៅមុខឆ្ពោះទៅរក ការរីកចម្រើនរបស់ប្រជាជាតិខ្មែរយើងទាំងមូល ។ ជារួម ការធានារក្សាបាននូវសនិភាព, ស្ថិរភាពនយោបាយ និងសនិ្តសុខ ដ៏រឹងមាំនេះ បានធើឱ្យកម្ពុជាបន្តសម្រេចបានសមិទ្ធផលថី្មៗទៀត ទាំងក្នុងដំណើរការអភិវឌ្ឍសង្គម-សេដ្ឋកិច្ច និង កែលម្អជីវភាពរស់នៅរបស់ប្រជាជនបានយ៉ាងល្អប្រសើរ ។
ក្នុងស្មារតីនៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ចខ្ពស់, ការអភិវឌ្ឍនៃសង្គមជាតិ, កត្តាសុខសន្តិភាព បានធ្វើឱ្យរាជរដ្ឋាភិបាលកាន់តែមានឱកាស និងលទ្ធភាពខ្ពស់ចាប់ផ្តើមគិតគូរបន្ថែម លើការងារលើកកម្ពស់សុខុមាលភាពសង្គម ពិសេសការងារថែទាំមនុស្សចាស់ ដើម្បីធ្វើឱ្យសង្គមខ្មែរកាន់តែមានយន្តការពេញលេញ, ប្រទាក់ក្រឡា និងមានប្រព័ន្ធគាំពារសង្គមកាន់តែរឹងមាំ ដើម្បីរួមចំណែកធានាបាននូវកំណើនសេដ្ឋកិច្ចប្រកបដោយសមធម៌ និងបរិយាប័ន្ន ព្រមទាំងស័ក្តិសមជាសង្គមមួយដែលឱ្យតម្លៃ លើកតញ្ញុតាផងដែរ ។
ទន្ទឹមនឹងការគិតគូរអំពីការគាំពារមនុស្សចាស់ កម្ពុជាក៏បានគិតគូរយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់លើការងារជាច្រើនទៀត ។ ជាក់ស្តែង រាជរដ្ឋាភិបាលបានដាក់ឱ្យដំណើរការមូលនិធិថែទាំសុខភាពជូនមន្ត្រីរាជការ, កងកម្លាំងប្រដាប់ឤវុធគ្រប់ប្រភេទ, និវត្តជន, ក្រុមប្រឹក្សាគ្រប់ថ្នាក់ និង មន្រ្តីភូមិ និងកំពុងបន្តរៀបចំការគាំពារសង្គមខាងសុខភាព និងហានិភ័យផ្សេងទៀត ឱ្យមានវិសាលភាពគ្របដណ្តប់សម្រាប់ប្រជាជនទូទៅ ។ ស្របគ្នានេះដែរ រាជរដ្ឋាភិបាលក៏បានបង្កើតហើយនូវបេឡាជាតិ សន្តិសុខសង្គមសម្រាប់មន្រ្តីរាជការសីវិល, បេឡាជាតិរបបសនិសុខសង្គមសម្រាប់អតីតយុទ្ធជន និងមូលនិធិជនពិការ ដើម្បីផ្តល់ការធានាសន្តិសុខប្រាក់ចំណូលតាមមុខសញ្ញាក់ពាក់ព័ន្ធនានា ។ ជាងនេះទៀត ទនឹ្ទមនឹងរាជរដ្ឋាភិបាលបន្តផ្តល់ចំណែក កាន់តែធំដល់មន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ជា, រូបខ្ញុំផ្ទាល់ក៏បានផ្តួចផ្តើមបង្កើតមូលនិធិនានាជាច្រើនដើម្បីគាំពារសង្គម រួមទាំងថ្មីៗនេះ ខ្ញុំបានប្រកាសផ្តួចផ្តើមបង្កើតមូលនិធិមន្ទីរពេទ្យគន្ធបុប្ជា ដើម្បីឱ្យមន្ទីរពេទ្យនេះ ឤចដំណើរការព្យាបាលកុមារទៅមុខទៀត បានប្រកបដោយចីរភាព ។
សម្តេច ឯកឧត្តម លោកជំទាវ លោក លោកស្រី, អង្គពិធីទាំងមូល !
រាជរដ្ឋាភិបាលបានយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការគិតគូរផលប្រយោជន៍ប្រជាជនទូទៅ ជាពិសេសប្រជាជនក្រីក្រ, ជនរង-គ្រោះ និងងាយរងគ្រោះ តាមរយៈការរៀបចំឱ្យមាននូវគោលនយោបាយ, បទដ្ឋាននានា ព្រមទាំងយន្តការដើម្បីគាំទ្រដល់ វិស័យសង្គមកិច្ច រួមមានការរៀបចំបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលថែទាំមនុស្សចាស់, ការបង្កើតមជ្ឈមណ្ឌលកុមារកំញ្រ, មជ្ឈមណ្ឌល ស្តារលទ្ធភាពព លកម្មកាយសម្បទា, មជ្ឈមណ្ឌលបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈជនពិការ, មជ្ឈមណ្ឌលគាំពារសុខុមាលភាពមាតា និងទារក, ការឧបត្ថម្ភចំពោះប្រជាជនក្រីក្រ ដែលមកសម្រាកព្យាបាល ឬសម្រាលកូន និងការផ្តល់សេវាអប់រំ ជាដើម ។ ក្នុងនោះ ការបង្កើតនូវ គោលនយោបាយជាតិស្តីពីមនុស្សវ័យចាស់ ២០១៧-២០៣០ នេះ គឺជាកិច្ចខិតខំបន្ថែមសម្រាប់ លើកកម្ពស់គុណភាពជីវិតរបស់មនុស្សចាស់, ការយកចិត្តទុកដាក់ធានាសុខុមាលភាពមនុស្សចាស់ក្នុងសង្គមដើម្បីធ្វើឱ្យ សង្គមខ្មែរជាសង្គមប្រកបដោយបរិយាប័ន្ន ។
ម៉្យាងទៀត ទោះបីកន្លងមកយើងបានគិតគូរ និងអនុវត្តនូវយន្តការនានាប្រកបដោយជោគជ័យជាច្រើនក៏ដោយ ក៏កម្ពុជានៅមានបញ្ហាប្រឈមចំពោះមុខ និងភាពខ្វះចន្លោះមួយចំនួន នៅក្នុងដំណើរការអភិវឌ្ឍវិស័យសង្គមកិច្ច ។ ដូច្នេះខំគិតថា ពេលនេះជាពេលវេលាដ៍សមស្របបំផុត ជាមួយនឹងការរីកចម្រើន នៃសេដ្ឋកិច្ច និង សង្គមរបស់យើង គឺយើងត្រូវ ចាប់ផ្តើមគិតគូរប្រកបដោយយុទ្ធសាស្ត្រនូវការយកចិត្តទុកដាក់ខ្ពស់ចំពោះសុខុមាលភាពរបស់ប្រជាជនយើង ដែលជាវិស័យ ឆ្អឹងខ្នងគ្របដណ្តប់លើគ្រប់ទិដ្ឋភាព និងគ្រប់ផ្នែកទាំងអស់ ក្នុងសង្គមជាតិយើង ។ បើដោះស្រាយបញ្ហាទាំងអស់នេះបាន កាន់តែល្អប្រសើរ នឹងឆ្លុះបញ្ជាំងនូវភាពភ្លឺស្វាង, ភាពរុងរឿងនៃសង្គមជាតិ នឹងធ្វើឱ្យសង្គមជាតិកាន់តែមានភាពថ្លៃថូរ, មានឧត្តមភាព និងបង្កើននូវសក្តានុពលខ្ពស់លើការអភិវឌ្ឍសង្គមជាតិឱ្យកាន់តែអភិវឌ្ឍ និងជឿនលឿនថែមទៀត ។ មុននឹងបញ្ចប់ ខំសង្ឃឹមយ៉ាងមុតមាំថា គ្រប់ក្រសួង ស្ថាប័ន, ដៃគូអភិវឌ្ឍ និង ភាគីញក់ព័ន្ធទាំងអស់ នឹងខិតខំរួម ចំណែកអនុវត្តការងារ, ចូលរួមវិភាគទានយ៉ាងសំខាន់ ដើម្បីធ្វើឱ្យមានការប្រែប្រួលជាវិជ្ជមាននូវកម្រិតជីវភាពរស់នៅ និង គុណភាពជីវិតមនុស្សចាស់កម្ពុជាគ្រប់រូប ។ ខ្ញុំសង្ឃឹមថា គោលនយោបាយជាតិស្តីពីមនុស្សវ័យចាស់ ២០១៧-២០៣០ នេះ នឹងសម្រេចបានជោគជ័យតាមគោលដៅ ដែលបានគ្រោងទុក ហើយខំក៏សូមប្រកាសជាឱឡារិកទទួលធ្វើជាប្រធានមូលនិធិ ទ្រទ្រង់មនុស្សចាស់ តាមសំណូមពរឯកឧត្តម វង សូត រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសង្គមកិច្ច អតីតយុទ្ធជន និង យុវនីតិសម្បទា និងជាប្រធានគណៈកម្មាធិការជាតិកម្ពុជាដើម្បីមនុស្សចាស់ ។
ជាទីបញ្ចប់ ជាមួយនឹងការប្រកាសដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់ជាផូវការឯកសារ «គោលនយោបាយជាតិស្តីពីមនុស្សវ័យចាស់ ២០១៧-២០៣០» នៅពេលនេះ ខ្ញុំសូមជូនពរសម្តេច ឯកឧត្តម លោកជំទាវ អស់លោក លោកស្រី និង អង្គពិធីទាំងមូល សូមទទួលបាននូវពុទ្ធពរ និង ពរទាំង៥ ប្រការ ឤយុ វណ្ណៈ សុខៈ ពលៈ និង បដិភាណៈ កំបីឃេង្លៀឃ្លាតឡើយ ។
សូមអរគុណ !
